< Iason, Medea, nutrix >
IASON (= I)
431 O dura fata semper et sortem asperam,
cum saeuit et cum parcit ex aequo malam !
Remedia quotiens inuenit nobis deus
periculis peiora : si uellem fidem
435 praestare meritis coniugis, leto fuit
436 caput offerendum ; si mori nollem, fide
misero carendum. Non timor uicit fidem,
438 sed trepida pietas : quippe sequeretur necem
proles parentum. Sancta si caelum incolis
440 Iustitia, numen inuoco ac testor tuum :
nati patrem uicere. Quin ipsam quoque,
etsi ferox est corde nec patiens iugi,
443 consulere natis malle quam thalamis reor.
Constituit animus precibus iratam aggredi.
445 Atque ecce, uiso memet exiluit, furit,
fert odia prae se : totus in uultu est dolor.
MEDEA
Fugimus, Iason, fugimus — hoc non est nouum,
mutare sedes ; causa fugiendi noua est :
pro te solebam fugere. Discedo, exeo,
450 penatibus profugere quam cogis tuis.
451 Ad quos remittis ? Phasin et Colchos petam
patriumque regnum quaeque fraternus cruor
perfudit arua ? Quas peti terras iubes ?
Quae maria monstras ? Pontici fauces freti
455 per quas reuexi nobilem regum manum
adulterum secuta per Symplegadas ?
paruamne Iolcon, Thessala an Tempe petam ?
(patruamne Zwierlein)
Quascumque aperui tibi uias, clausi mihi. —
Quo me remittis ? Exuli exilium imperas
(exuli A ; exul E)
460 nec das. Eatur. Regius iussit gener ;
nihil recuso. Dira supplicia ingere :
merui. Cruentis paelicem poenis premat
regalis ira, uinculis oneret manus
464 clausamque saxo noctis aeternae obruat :
465 minora meritis patiar. — Ingratum caput,
466 reuoluat animus igneos tauri halitus
interque saeuos gentis indomitae metus
armifero in aruo flammeum Aeetae pecus
hostisque subiti tela, cum iussu meo
470 terrigena miles mutua caede occidit ;
adice expetita spolia Phrixei arietis
somnoque iussum lumina ignoto dare
insomne monstrum, traditum fratrem neci
474 et scelere in uno non semel factum scelus,
475 ausasque natas fraude deceptas mea
(ausasque Heinsius Zwierlein ; iussasque cod. Chau)
secare membra non reuicturi senis ;
aliena quaerens regna deserui mea :
(v. 477 post 482 transp. Leo ; del. Zwierlein // quaerens E : sequens A)
per spes tuorum liberum et certum larem,
per uicta monstra, per manus, pro te quibus
480 numquam peperci, perque praeteritos metus,
per caelum et undas, coniugi testes mei,
482 miserere, redde supplici felix uicem.
Ex opibus illis, quas procul raptas Scythae
usque e perustis Indiae populis agunt,
(agunt E : petunt A)
485 quas quia referta uix domus gazas capit,
(gazas E A Chau : gazis uel gaza edit.)
ornamus auro nemora, nil exul tuli
nisi fratris artus : hos quoque impendi tibi ;
488 tibi patria cessit, tibi pater, frater, pudor : —
489 hac dote nupsi ! — Redde fugienti sua.
I 490 Perimere cum te uellet infestus Creo,
lacrimis meis euictus exilium dedit.
M 492 Poenam putabam : munus ut uideo est fuga.
I Dum licet abire, profuge teque hinc eripe :
grauis ira regum est semper.
M Hoc suades mihi,
495 praestas Creusae : paelicem inuisam amoues.
I 496 Medea amores obicit?
M Et caedem et dolos.
I Obicere tandem quod potes crimen mihi ?
M Quodcumque feci.
I Restat hoc unum insuper,
tuis ut etiam sceleribus fiam nocens.
M 500 Tua illa, tua sunt illa : cui prodest scelus
is fecit ; — omnes coniugem infamem arguant,
solus tuere, solus insontem uoca :
503 tibi innocens sit quisquis est pro te nocens.
I 504 Ingrata uita est cuius acceptae pudet.
M 505 Retinenda non est cuius acceptae pudet.
I 506 Quin potius ira concitum pectus doma,
placare natis.
M 507 Abdico, eiuro, abnuo —
meis Creusa liberis fratres dabit ?
I 509 Regina natis exulum, afflictis potens.
M 510 Non ueniat umquam tam malus miseris dies,
(non A : ne E P Chau)
511 qui prole foeda misceat prolem inclitam,
Phoebi nepotes Sisyphi nepotibus.
I Quid, misera, meque teque in exilium trahis ?
Abscede, quaeso.
M Supplicem audiuit Creo.
I 515 Quid facere possim, loquere.
M Pro me, uel scelus.
I Hinc rex et illinc.
M Est et his maior metus,
Medea. Nos conflige. Certemus sine,
(confligere codd. : conflige Auantius Chau // certemus codd. : certamen D. Heinsius)
sit pretium Iason.
I Cedo defessus malis.
Et ipsa casus saepe iam expertos time.
M 520 Fortuna semper omnis infra me stetit.
I Acastus instat.
M Propior est hostis Creo :
utrumque profuge. Non ut in socerum manus
armes nec ut te caede cognata inquines
Medea cogit : innocens mecum fuge.
I 525 Et quis resistet, gemina si bella ingruant,
Creo atque Acastus arma si iungant sua ?
M His adice Colchos, adice et Aeeten ducem,
Scythas Pelasgis iunge : demersos dabo.
I Alta extimesco sceptra.
M Ne cupias uide.
I 530 Suspecta ne sint, longa colloquia amputa.
M Nunc summe toto Iuppiter caelo tona,
intende dextram, uindices flammas para
omnemque ruptis nubibus mundum quate.
Nec deligenti tela librentur manu
535 uel me uel istum : quisquis e nobis cadet
nocens peribit ; non potest in nos tuum
errare fulmen.
I Sana meditari incipe
et placida fare. Si quod ex soceri domo
539 potest fugam leuare solamen, pete.
M 540 Contemnere animus regias, ut scis, opes
potest soletque ; liberos tantum fugae
habere comites liceat in quorum sinu
543 lacrimas profundam. Te noui nati manent.
I Parere precibus cupere me fateor tuis ;
545 pietas uetat : namque istud ut possim pati,
non ipse memet cogat et rex et socer.
Haec causa uitae est, hoc perusti pectoris
curis leuamen. Spiritu citius queam
carere, membris, luce.
MEDEA
Sic natos amat ?
550 Bene est, tenetur, uulneri patuit locus. —
551 Suprema certe liceat abeuntem loqui
mandata, liceat ultimum amplexum dare :
gratum est. Et illud uoce iam extrema peto,
ne, si qua noster dubius effudit dolor,
555 maneant in animo uerba ; melioris tibi
memoria nostri sedeat ; haec irae data
557 oblitterentur.
I Omnia ex animo expuli
precorque et ipse feruidam ut mentem regas
placideque tractes ; miserias lenit quies.
< Iason abit >
< Medea, nutrix >
MEDEA
560 Discessit. Itane est ? Vadis oblitus mei
561 et tot meorum facinorum ? Excidimus tibi ?
Numquam excidemus. Hoc age, omnis aduoca
uires et artes. Fructus est scelerum tibi
nullum scelus putare. Vix fraudi est locus :
565 timemur. Hac aggredere, qua nemo potest
quicquam timere. Perge, nunc aude, incipe
quidquid potest Medea, quicquid non potest.
Tu, fida nutrix, socia maeroris mei
uariique casus, misera consilia adiuua.
570 Est palla nobis, munus aetherium, domus
(etheree A ; aetheriae Peiper Zwierlein)
decusque regni, pignus Aeetae datum
a Sole generis, est et auro textili
monile fulgens quodque gemmarum nitor
distinguit aurum, quo solent cingi comae.
575 Haec nostra nati dona nubenti ferant
sed ante diris inlita ac tincta artibus.
Vocetur Hecate. Sacra letifica appara :
statuantur arae, flamma iam tectis sonet.