Notice : 1. TEXTE d'ÉTUDE: Gautier MAP, Bagatelles de courtisans (extrait) :
L'AUTEUR :
http://fr.wikipedia.org/wiki/Gautier_Map
"Gautier Map - en anglais Walter Map - (né vers 1140, mort vers 1208-1210) était un homme d'église et écrivain anglais du Moyen Âge. Un seul ouvrage lui est attribué avec certitude : De nugis curialium, mais il est principalement connu pour l'attribution fictionnelle qui lui a été faite du cycle du Lancelot-Graal (Lancelot en prose). ..."
L'OEUVRE : De nugis curialium:
http://fr.wikipedia.org/wiki/Gautier_Map
"Le seul ouvrage connu avec certitude de Gautier Map est De nugis curialium (Bagatelles des courtisans). Écrit satirique, c'est une collection d'anecdotes, de rumeurs à la cour et d'un peu d'histoire authentique. Avec l'aide de William of Newburgh, il a noté les premières histoires de vampires anglais (plus précisément, des histoires de revenants). Map aurait écrit plusieurs poèmes goliards, dont le satirique Apocalypse de Golias, que d'autres attribuent à Gautier de Châtillon. ..."
EXTRAIT :
In libro magistri Gauteri Mahap de Nugis Curialium
Distinccio prima. Assimulacio Curie regis ad infernum.
Capitulum primum.
"In tempore sum et de tempore loquor", ait Augustinus, et adiecit :
"nescio quid sit tempus". Ego simili possum admiracione dicere
quod in curia sum, et de curia loquor, et "nescio, Deus scit", quid
sit curia. Scio tamen quod curia non est tempus ; temporalis
quidem est, mutabilis et uaria, localis et erratica, "nunquam in
eodem statu permanens". In recessu meo totam agnosco, in reditu
nichil aut modicum inuenio quod dereliquerim ; extraneam
uideo factus alienus. Eadem est curia, sed mutata sunt membra.
Si descripsero curiam ut Porphirius diffinit genus, forte non
menciar, ut dicam eam"multitudinem" quodammodo se habentem
"ad unum principium". Multitudo certe sumus infinita, uni soli
placere contendens : et hodie sumus una multitudo, cras erimus
alia ; curia uero non mutatur, eadem semper est.
"Centimanus gigas" est, qui totus mutilatus totus est idem, et centimanus
ydra multorum capitum, qui labores Herculis cassat et contempnit,
inuictissimi manum atlete non sentit, et Antheo felicior matrem
habet "terram, pontum, et aera" : non allidetur ad pectus Herculis,
totus ei uires multiplicat orbis. Cum ille summus Hercules
uoluerit, "fiat uoluntas ". Si quod Boecius de fortuna
ueraciter asserit de curia dixerimus, recte quidem et hoc, "ut sola
sit mobilitate stabilis". Solis illis curia placet qui graciam eius
consecuntur. Nam et ipsa "gracias dat" : non enim amabiles aut
merentes amari diligit, sed indignos uita gracia sua donat. Hec
est enim gracia que sine racione uenit, que sine merito considet,
que causis occultis adest ignobilis. "Mistica uannus" Domini
iudicio uero, iusta uentilacione sibi segregat a zizania frumentum :
hec non minori sollicitudine sibi separat a frumento zizaniam :
quod illa prudenter eligit hec inprudenter eicit, et e conuerso,
sicut et in quampluribus. Tot nos hortatur aculeis dominatrix
curie cupiditas quod pre sollicitudine risus eliminatur. Qui ridet
ridetur; qui sedet in tristicia sapere uidetur. Unde et iudices
nostri gaudia puniunt, retribuuntque mesticiam, cum ex bona
consciencia boni iuste gaudeant, ex mala mali merito mesti sint;
unde tristes ypocrite, leti semper deicole. Iudex qui dicit "bonum
malum et malum bonum" equaliter satis secundum se modestus
est molestis , et eciam fit causa continue
leticie bonis inhabitacio spiritus sancti, causa mesticie malis inflacio
squalidi serpentis, qui dum oberrat pectus praua pensantis,
allia sibi nociua compilat, que comedendo delectant, comesta
fetent. Hec allia nobis in curia potissimum ille propinat qui
nobis inuidit ab inicio. Cui eius delectat decipula displicet Domini disciplina. ...
ÉDITION :
Montague Rhodes James, Walter Map, De nugis curialium. Dans : Anecdota Oxoniensia. Texts, Documents and Extracts chiefly from manuscripts in the Bodleian and other Oxford libraries. Medieval and modern sereies. Part XIV. Oxford, Clarendon Press, 1914
(*) Textes d’étude. Il s’agit de courts passages tirés d’œuvres pour lesquelles seule une édition de la Renaissance ou des siècles suivants existe et qui sont dépourvus d’une traduction française libre de droits. Mais ces passages sont d’un intérêt certain pour l’enseignement de la langue et de la culture latines.
4. ITINERA ELECTRONICA : Environnements hypertextes & Textes préparés :
A) Environnements hypertextes :
B) Textes préparés :
- Francis BACON (1561 - 1626), Des principes et des origines, ch. 16 à 20
[Texte latin et Traduction française numérisés par nos soins].
Traduction française : J. A. C. B UCHON, Oeuvres philosophiques, morales et politiques de François Bacon, Paris, Auguste Desrez, 1840. latin :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Bacon/de_principiis_ch16a20.txt
français :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Bacon/de_principiis_ch16a20_fr.txt
- Francis BACON (1561 - 1626), Réfutation des systèmes philosophiques, ch. 16 à 20
[Texte latin et Traduction française numérisés par nos soins].
Traduction française : J. A. C. B UCHON, Oeuvres philosophiques, morales et politiques de François Bacon, Paris, Auguste Desrez, 1840. latin :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Bacon/refutation_ch16a20.txt français :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Bacon/refutation_ch16a20_fr.txt
- Galbert de Bruges (fin XIe s. - début XIIe s.), Vie de Charles le Bon, comte de Flandre, chap. 5 à 8
[Traduction française reprise au site de Philippe Remacle :
http://remacle.org/bloodwolf/historiens/galbert/charleslebon1.htm
Traduction française : M. Guizot, Collection des mémoires relatifs à l’histoire de France. Paris, Brière, 1824.
. latin :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Galbert_Bruges/vie_charles_comte_ch05a08.txt français :
http://pot-pourri.fltr.ucl.ac.be/files/AClassFTP/Textes/Galbert_Bruges/vie_charles_comte_ch05a08_fr.txt
Jean Schumacher
13 février 2015 |