[4] {IULIUS} Demiror cur in catalogo gloriarum tuarum non haec etiam addis, pauperiem, uigilias, sudores, tribunalia, carceres, uincula, probra, plagas, cruces denique.
{PETRUS} Recte admones; nam istis de rebus iustius gloriabor quam de miraculis. Horum nomine Christus nos iussit gaudere et exultare; horum nomine nos beatos uocauit. Ita Paulus, collega quondam meus, cum sua iactat facinora, non commemorat urbes armis expugnatas, non legiones ferro caesas, non orbis principes ad bella concitatos, non fastus tyrannicos; sed naufragia, uincula, flagra, pericula, insidias: hic est triumphus uere apostolicus, haec est gloria Christiani ducis. Iactat ille quos genuerit Christo, quos ab impietate retraxerit, non quot ducatorum milia congesserit. Denique nos cum Christo perpetuum iam agentes triumphum laudibus prosequuntur et mali; te nemo non execrabitur, nisi uel tui similis uel adulator.
{IULIUS} Rem inauditam audio.
{PETRUS} Credo; nam qui tibi fuisset otium euangelicas euoluere litteras, Pauli measque epistolas lectitare, tot legationibus, tot foederibus, tot rationibus, tot exercitibus, tot triumphis occupato? At ceterae quidem artes omnes animum desiderant sordidis uacuum curis; Christi uero disciplina pectus requirit ab omni contagio terrenae sollicitudinis purgatissimum. Nec enim tantus magister e coelo descendit in terras, ut facilem aliquam aut uulgarem philosophiam traderet mortalibus. Non otiosa neque secura professio est esse Christianum. Voluptates omnes ceu uenenum aspernari, diuitias perinde ut lutum calcare, uitam pro nihilo ducere: haec est Christiani hominis professio. Haec quoniam intoleranda uidentur iis qui Christi spiritu non aguntur, ad inania quaedam uocabula merasque ceremonias deflectunt, et factitio capiti Christi factitium addunt corpus.
{IULIUS} Quid tandem mihi boni reliquum facis, si me nummis exuis, si regno spolias, si nudas faenore, si uoluptatibus abdicas, si uita denique priuas?
{PETRUS} Quin tu igitur ipsum Christum infelicem pronuntias, qui cum esset omnium summus, ludibrium factus est omnium? In paupertate, sudoribus, ieiuniis, in fame uitam omnem peregit; denique morte omnium probrosissima defunctus est.
{IULIUS} Inueniet fortasse qui laudet, qui imitetur neminem, his sane temporibus.
{PETRUS} Atqui hoc ipsum denique laudare est imitari. Quamquam Christus non orbat suos bonis, sed pro falsis bonis ueris et aeternis locupletat; at non locupletat nisi prius omnibus huius mundi bonis abdicatos ac repurgatos. Vt ipse totus erat coelestis, ita corpus suum, hoc est Ecclesiam sui, simillimam esse uoluit, id est a mundi contagiis alienissimam. Alioqui qui posset esse idem cum illo qui sedet in coelis, si terrenis adhuc faecibus immergatur? Verum ubi fuerit excussum ab omnibus huius mundi commodis atque etiam, quod amplius est, affectibus, tum denique Christus suas explicat opes, pro relictis mellitis (immo multa aloe tinctis) uoluptatibus coelestium gaudiorum gustum impertit, pro relictis opibus longe praestantiores.
{IULIUS} Quas obsecro?
{PETRUS} Ni tu uulgares opes putas prophetiae donum, donum scientiae, donum miraculorum; nisi uilem putas Christum ipsum, quem quisquis habet, in ipso possidet omnia; postremo nisi nos hic pauperem agere uitam putas. Ita quo quisque in mundo est afflictior, hoc uberius deliciatur in Christo; quo in mundo pauperior, hoc in Christo locupletior; quo in mundo deiectior, hoc in illo sublimior et honoratior; quo minus uiuit in mundo, hoc magis uiuit in Christo. Verum cum totum corpus suum purissimum esse uoluit, tum praecipue ministros, hoc est episcopos; et inter hos quo quisque maior est, hoc sit Christo similior et ab omnibus mundi commodis expeditior et exoneratior. Nunc contra uideo eum, qui Christo proximus atque adeo par haberi uult, omnium maxime rebus sordidissimis immersum, pecuniis, ditionibus, copiis, bellis, foederibus, ut ne quid interim de uitiis dicam. Et postea cum sis alienissimus a Christo, Christi tamen titulo ad tuam abuteris superbiam, et illius praetextu qui regnum mundi despexit mundanum tyrannum agis, et uerus Christi hostis agis honorem Christo debitum. Benedicis aliis, ipse maledictus; aperis aliis coelum, unde ipse procul exclusus es; consecras execratus; excommunicas, cui nihil est cum sanctis commune. Quid enim inter te et Turcarum ducem, nisi quod tu Christi uocabulum praetexis? Certe mens eadem, consimiles uitae sordes: tu maior orbis pestis.
{IULIUS} At ego cupiebam Ecclesiam omnibus bonis exornatam. Sed Aristotelem aiunt tres bonorum ordines constituere, quorum quaedam sunt fortunae, quaedam corporis, quaedam animi: itaque nolebam bonorum ordinem inuertere; a fortunae bonis coepi; fortasse paulatim ad animi bona uenturus, nisi praematura mors terris me eripuisset.
{PETRUS} Praematura sane, nempe septuagenarium! Quamquam quid opus erat aquam igni miscere?
{IULIUS} Atqui si desunt ista commoda, uulgus nos non pili faciet: quin nunc quoque metuunt et oderunt. Atque ita tota respublica Christiana collaberetur, ni contra uim inimicorum sese tueri queat. 
{PETRUS} Immo si Christianorum uulgus conspiceret in te ueras Christi dotes, nempe uitae sanctimoniam, sacram doctrinam, caritatem flagrantem, prophetiam, uirtutes, hoc te magis suspiceret, quo a mundi commodis intelligeret mundiorem; et Christiana respublica latius floreret, si puritate uitae, si contemptu uoluptatum, diuitiarum, imperii, mortis gentilibus esset admiranda. Nunc non solum contracta est in angustissima, uerumetiam si diligentius excutias, plerosque nomine dumtaxat inuenies Christianos. Quaeso te, non reputabas tecum, cum esses summus Ecclesiae pastor, quibus modis nata esset Ecclesia, quibus aucta, quibus constabilita? Num bellis, num opibus, num equis? Immo patientia, sanguine martyrum et nostro, carceribus, flagris. Tu Ecclesiam dicis auctam, cum humana dicione onerati sunt illius ministri; ornatam uocas, cum mundi muneribus et deliciis inquinatur; defensam appellas, cum pro sacerdotum peculio mundus uniuersus bellis perniciosissimis conflictatur; florentem dicis, cum mundi uoluptatibus ebria est; tranquillam, cum nemine reclamante diuitiis, immo uitiis fruitur; atque his titulis principibus imposuisti, qui te praeceptore docti magna sua latrocinia ac furiosos conflictus "Christi defensionem" uocant.
{IULIUS} Atqui ista nunquam ante hac audiui.
{PETRUS} Quid igitur docebant te contionatores?
{IULIUS} Ab illis quidem nihil nisi meras laudes audiebam; phaleratis uerbis mea praeconia detonabant; me Iouem fulmine concutientem omnia, me uerum quoddam numen esse praedicabant, publicam orbis salutem, aliaque id genus permulta.
{PETRUS} Nec mirum sane nullum extitisse qui te condiret, cum tu sal esses insulsus et fatuus. Nam id proprium apostolici uiri munus, alios docere Christum, idque purissime.
{IULIUS} Non aperis igitur?
{PETRUS} Cuiuis potius quam tali pesti. Nam tibi quidem omnes excommunicati sumus. Sed uis consilium non malum? Habes manum hominum strenuorum; habes pecuniam immensam; es ipse bonus aedificator; extrue tibi nouum aliquem paradisum, sed probe munitum, ne possit a cacodaemonibus expugnan.
{IULIUS} Immo faciam quod me dignum est, operiar menses aliquot, et auctis copiis meis ui deturbabo uos istinc, nisi in deditionem uenietis. Neque enim dubito quin breui sint ad me e bellorum stragibus sexaginta hominum milia peruentura.
{PETRUS} O pestem! O miseram Ecclesiam! Sed heus Genie! Nam tecum magis libet confabulan quam cum isto teterrimo monstro.
Genius. Quid est?
{PETRUS} Sunt istiusmodi ceteri quoque episcopi?
Genius. Bona pars huius est farinae; uerum hic omnium antesignanus.
{PETRUS} Tu uidelicet hominem ad tot excitasti flagitia?
Genius. Ego minime; immo adeo praecurrebat, ut ipse uix alis adiutus assequi possem.
{PETRUS} Sane non miror, si huc tam pauci adueniunt, cum huiusmodi pestes Ecclesiae gubernaculis assideant, quandoquidem uulgus utcunque sanabile esse uel hinc coniicio, quod ob solum Pontificis titulum tam spurcae cloacae defert honorem. 
Genius. Rem ipsam dicis. Sed iamdudum innuit mihi meus imperator, et baculum mouet. Itaque uale!