[7,0] COLLOQUIUM VII. MILITIS CONFESSIO.
HANNO, THRASYMACHUS.

[7,1] {HANNO}  Unde redis nobis Vulcanus, qui Mercurius hinc abieras nobis? 
{THRASYMACHUS}  Quos Vulcanos aut quos Mercurios mihi narras? 
{HANNO}  Quia alatus uidebare quum abires, nunc claudicas. 
{THRASYMACHUS}  Sic a bello rediri solet. 
{HANNO}  Quid tibi cum bello, homo quouis dama fugacior? 
{THRASYMACHUS}  Spes praedae reddiderat fortem. 
{HANNO}  Multum igitur refers manubiarum? 
{THRASYMACHUS}  Imo zonam inanem. 
{HANNO}  Tanto minus grauare sarcina. 
{THRASYMACHUS}  Atqui sceleribus onustus redeo. 
{HANNO}  Grauis profecto sarcina, si uerum dicit Propheta, qui peccatum 
appellat plumbum. 
{THRASYMACHUS}  Plus illic scelerum et uidi, et patraui, quam unquam antehac in omni 
uita. 
{HANNO}  Ecquid igitur arridet uita militaris? 
{THRASYMACHUS}  Nihil neque scelestius, neque calamitosius. 
{HANNO}  Quid igitur in mentem uenit istis, qui nummo conducti, nonnulli 
gratis, currunt ad bellum, non aliter quam ad conuiuium? 
{THRASYMACHUS}  Ego nihil aliud coniectare possim, quam illos agi malis furiis, 
seseque totos malo daemoni ac miseriae deuouisse, nec aliud, quam hic 
manes suos anticipare. 
{HANNO}  Ita quidem uidetur. Nam ad res honestas uix ullo pretio conduci 
queant. Sed expone nobis, quomodo gestum sit praelium, et utro sese 
inclinarit uictoria. 
{THRASYMACHUS}  Tantus erat strepitus, tumultus, tubarum bombi, cornuum tonitrua, 
hinnitus equorum, clamor uirorum, ut neque uidere potuerim, quid 
gereretur, adeo ut uix scirem ubi essem ipse. 
{HANNO}  Unde igitur ceteri, qui ex bello ueniunt, sic depingunt singula, 
quid quisque dixerit aut gesserit, quasi nusquam non adfuissent otiosi 
spectatores? 
{THRASYMACHUS}  Ego credo, istos mentiri splendide. In tentorio meo quid gestum sit, 
scio: quid in praelio, prorsus ignoro. 
{HANNO}  An ne hoc quidem scis, unde tibi uenerit claudicatio? 
{THRASYMACHUS}  Vix, ita me Mauors posthac male amet: suspicor aut saxo, aut equi 
calce laesum genu. 
{HANNO}  At ego scio. 
{THRASYMACHUS}  Scis? an tibi narrauit aliquis? 
{HANNO}  Non, sed diuino. 
{THRASYMACHUS}  Dic igitur. 
{HANNO}  Quum fugeres pauidus, collapsus humi offendisti in silicem. 
{THRASYMACHUS}  Dispeream, nisi rem acu tetigisti. Adeo uerisimile est, quod 
diuinasti. 
{HANNO}  Abi domum, et uxori narra tuas uictorias. 
{THRASYMACHUS}  Illa mihi occinet haud suaue encomium, qui nudus redeam. 
{HANNO}  Sed unde restitues, quod rapuisti? 
{THRASYMACHUS}  Iam pridem restitui. 
{HANNO}  Cui? 
{THRASYMACHUS}  Scortis, oenopolis, et iis, qui me uicerunt alea. 
{HANNO}  Satis militariter. Par est, ut quod male partum est, peius 
dispereat. Verum a sacrilegiis, opinor, temperatum est. 
{THRASYMACHUS}  Imo illic erat sacrum nihil. Nec profanis parcitum est, nec fanis. 
{HANNO}  Quo pacto sarcies? 
{THRASYMACHUS}  Negant oportere sarciri, quod in bello commissum sit: iure fit, quod 
illic fit. 
{HANNO}  Iure belli fortassis. 
{THRASYMACHUS}  Tenes. 
{HANNO}  At istud ius summa est iniuria. Te non patriae pietas, sed praedae 
spes pertraxit in bellum. 
{THRASYMACHUS}  Fateor, et arbitror paucos illuc ire sanctiore proposito. 
{HANNO}  Est aliquid insanire cum multis. 
{THRASYMACHUS}  Concionator e suggesto pronunciauit, bellum esse iustum. 
{HANNO}  Suggestum illud non solet mentiri. Sed ut iustum sit principi, non 
continuo iustum est tibi. 
{THRASYMACHUS}  Audiui ex Rabbinis, quod licet sua cuique arte uiuere. 
{HANNO}  Praeclara ars, incendere domos, diripere templa, uiolare sacras 
uirgines, spoliare miseros, occidere innoxios. 
{THRASYMACHUS}  Lanii conducuntur ad mactandum bouem; cur nostra ars reprehenditur, 
quod conducimur ad mactandos homines? 
{HANNO}  Non eras sollicitus, quonam esset migratura anima tua, si 
contigisset in bello cadere? 
{THRASYMACHUS}  Non admodum. Bona spes habebat animum meum. Nam diuae Barbarae me 
semel commendaram. 
{HANNO}  Receperat illa tutelam tui? 
{THRASYMACHUS}  Sic mihi uisa est annuere capite aliquantulum. 
{HANNO}  Quando isthuc tibi uisum est? mane? 
{THRASYMACHUS}  Non, sed a coena. 
{HANNO}  Sed tum, ut arbitror, etiam arbores tibi uisae sunt ambulare. 
{THRASYMACHUS}  Ut hic diuinat omnia! sed praecipua spes erat in diuo Christophoro, 
cuius imaginem quotidie contemplabar. 
{HANNO}  In tentoriis? Unde illic diui? 
{THRASYMACHUS}  Carbone pinxeramus illum in uelo. 
{HANNO}  Nimirum haudquaquam ficulnum, ut aiunt, praesidium erat carbonarius 
ille Christophorus. Sed extra iocum; non uideo qui possis expiari a tantis 
flagitiis, nisi te conferas Romam. 
{THRASYMACHUS}  Imo noui uiam breuiorem. 
{HANNO}  Quam? 
{THRASYMACHUS}  Ibo ad Dominicales; illic paullo transigam cum commissariis. 
{HANNO}  Etiam de sacrilegiis? 
{THRASYMACHUS}  Etiam si Christum ipsum spoliassem, ac decollassem etiam; tam largas 
habent indulgentias, et auctoritatem componendi. 
{HANNO}  Bene habet, si uestram compositionem Deus ratam habuerit. 
{THRASYMACHUS}  Imo magis metuo, ne diabolus non habeat ratam. Nam Deus natura 
placabilis est. 
{HANNO}  Quem tibi sacerdotem deliges? 
{THRASYMACHUS}  Cui cognouero quam minimum esse frontis ac bonae mentis. 
{HANNO}  Ne non habeant similes labra lactucas. Ab illo purus abibis ad 
corpus dominicum? 
{THRASYMACHUS}  Quid ni? Posteaquam semel effudero sentinam in illius cucullam, ego 
me exonerauero sarcina: ipse uiderit, qui absoluit. 
{HANNO}  Qui scis, an absoluat? 
{THRASYMACHUS}  Scio. 
{HANNO}  Quonam indicio? 
{THRASYMACHUS}  Quia manus imponit capiti, admurmurans, nescio quid. 
{HANNO}  Quid si reddat tibi omnia peccata tua, quum manum imponit, haec 
admurmurans: absoluo te, ab omnibus benefactis, quae nulla in te comperio, 
et restituo te tuis moribus, talemque dimitto, qualem accepi? 
{THRASYMACHUS}  Viderit ille, quid dicat: mihi satis est, quod me credo absolutum. 
{HANNO}  Sed isthuc tuo periculo credis. Fortasse non fuerit satis Deo, cui 
debes. 
{THRASYMACHUS}  Unde tu mihi obuius, qui mihi conscientiam e serena nubilam 
redderes? 
{HANNO}  Felix occursus. Bona auis est obuius amicus, qui bene moneat. 
{THRASYMACHUS}  Nescio quam bona, certe parum suauis.