[16,0] XVI. Ante hos paucos annos disseminata est quaedam
stultitia, cum esset mortalitas boum, ut dicerent Grimaldum 
ducem Beneuentorum transmisisse homines 
cum pulueribus, quos spargerent per campos et montes, 
prata et fontes, eo quod esset inimicus christianissimo 
imperatori Carolo, et de ipso sparso puluere mori
boues. Propter quam causam multos comprehensos
audiuimus, et aliquos occisos, plerosque autem 
affixos tabulis in flumen proiectos atque necatos. Et, 
qüod mirum ualde est, comprehensi, ipsi aduersum se 
dicebant testimonium, habere se talem puluerem et 
spargere. Ita namque diabolus, occulto et iusto Dei 
iudicio, accepta in illos potestate, tantum eis succinere 
ualebat, ut ipsi sibi essent testes fallaces ad mortem ; 
et neque disciplina, neque tortura, neque ipsa 
mors deterrebat illos, ut aduersum semetipsos falsum 
dicere non auderent. Hoc ita ab omnibus credebatur, 
ut pene pauci essent quibus absurdissimum uideretur. 
Nec rationabiliter pensabant unde fieri posset talis 
puluis, de quo soli boues morerentur, non cetera animalia, 
aut quomodo portari posset per tam latissimas 
regiones, quas superspargere pulueribus homines non 
possunt, etsi Beneuentani uiri et feminae , senes et 
iuuenes, cum ternis carris puluere carricatis egressi de 
regione fuissent. Tanta iam stultitia oppressit miserum 
muindum, ut nunc sic absurde res credantur a Christianis, 
quales nunquam antea ad credendum poterat 
quisquam suadere paganis creatorem omnium ignorantibus. 
Hanc itaque rem propterea ad medium deduximus, 
quia huic unde loquimur similis est, et uel 
exemplunt poterat tribuere de inani seductione et uera 
sensus diminutione.