Vitry, Jacques de. Papebroeck, Daniel (editor) Vita: Maria Oigniacensi in Naurcensis Belgii diocecesi in Acta sanctorum. Ed. nouissima. June 23 (1867) 5: 542-572. http://www.umilta.net/MarieOignes.html [0,0] Vita Mariae Oigniacensi in Namurcensis Belgii diocesi per Iacobum de Vitriaco. PROLOGUS ad Fulconem Episcopum Tolosanum. [0,1] Praecepit Dominus discipulis suis, ut colligerent fragmenta ne perirent. Quid est fragmenta post cœnam colligere, nisi Sanctorum exempla post mortem ad memoriam reuocare, ut cophini impleantur; id est pauperes et paruuli exemplis Patrum reficiantur? Nam et catelli edunt de micis, quae cadunt de mensa Dominorum suorum. Unde quondam sancti Patres de talento sibi commisso, districti iudicis sententiam semper prae oculis habentes, ad utilitatem sequentium, uirtutes et opera Sanctorum praecedentium redegerunt in scriptum, ut infirmorum fidem roborarent, indoctos instruerent, pigros incitarent, deuotos ad imitationem prouocarent, rebelles et infideles confutarent. Inter quos, ut omittam de aliis innumeris, intueamur sanctum Patrem Hieronymum, quanto labore Vitas Patrum Aegyptiorum didicerit, quanta diligentia memoriter retinuerit, quanta utilitate legentium scripto commendauerit, ex uariis locis ligna colligens, ut in altari Domini ignis materiam ministraret. Nec minori forte studio citharista Domini, organum Spiritus sancti, B. Gregorius, uirtutes et exempla sanctorum Patrum Italiae in uno Dialogi uolumine redegit; quasi colligens cineres, post multorum sacrificia in loco mundo reponendos, id est in puris mentibus fidelium reseruandos, ut uariis Sanctorum exemplis, quasi calceamentis comedentium Agnum Paschalem, pedes munirentur, et qui nudis et duris funibus praeceptorum, si soli essent, forsitan laederentur; adiunctis pannis ueteribus, id est ueterum Patrum operibus, facilius de lacu cum Ieremia traherentur. Multi enim incitantur exemplis, qui non mouentur praeceptis. [0,2] Unde cum sanctus et uenerabilis Pater, Ecclesiae Tolosanae Episcopus, a ciuitate sua ab haereticis depulsus, ad partes Galliae petiturus auxilium contra inimicos fidei deuenisset, et tandem usque in Episcopatum Leodii, quasi tractus odore et fama quorumdam, Deo in uera humilitate militantium, descendisset; non cessabat admirari fidem et deuotionem, maxime sanctarum mulierum, quae summo desiderio et reuerentia Christi Ecclesiam et sanctae Ecclesiae Sacramenta uenerabantur: quae in partibus suis fere ab omnibus uel penitus abiiciebantur, uel paruipendebantur: ualdeque desiderabat ut quaedam quae uidit et audiuit, ne perirent, tamquam fragmenta colligerentur. Scis etenim Pater sancte, Pastor Tolosane, imo totius ecclesiae Christi, in diebus nostris columna fortitudinis (ad te enim mihi sermo est, quo praecipiente et de negligentia me redarguente, praesens opusculum ausus sum attentare) nosti, inquam, quod cum uenires ad partes nostras, iam tibi uisum est esse quasi in terra promissionis. Te enim narrante audiui, quod reliqueras Aegyptum in partibus tuis, et transiens per desertum, terram promissionis in partibus Leodii inuenisti. Cum enim in partibus tuis, multos de partibus nostris Cruce signatos, contra haereticos fide feruentes, in tribulatione miram patientiam habentes, in operibus misericordiae abundantes, cognouisses; imo (sicut mihi dixisti) quasdam mulieres magis pro uno ueniali lugentes, quam homines in partibus tuis pro mille mortalibus, mirareris; ueniens ad partes nostras, sicut audiuisti, sic uidisti, ut imo plusquam audiuisti; itaque uix posses credere, nisi fide oculata per experientiam cognouisses. [0,3] Vidisti enim (et gauisus es) in hortis liliorum Domini multas sanctarum Virginum in diuersis locis cateruas, quae spretis pro Christo carnalibus illecebris, contemptis etiam amore regni caelestis huius mundi diuitiis, in paupertate et humilitate Sponso caelesti adhaerentes, labore manuum tenuem uictum quaerebant, licet parentes earum multis diuitiis abundarent. Ipsae tamen obliuiscentes populum suum et domum patris sui, malebant angustias et paupertatem sustinere, quam male acquisitis diuitiis abundare, uel inter pomposos seculares cum periculo remanere. Vidisti (et gauisus es) sanctas et Deo seruientes matronas, quanto zelo iuuencularum pudicitiam conseruarent, et eas in honesto proposito, ut solum caelestem Sponsum desiderarent, salutaribus monitis instruerent. Ipsae etiam uiduae in ieiuniis et orationibus, in uigiliis et labore manuum, in lacrymis et obsecrationibus, Domino seruientes, sicut maritis suis prius placere nitebantur in carne, imo ita amplius Sponso caelesti placere studebant in spiritu; frequenter ad memoriam reuocantes illud Apostoli: "Vidua, quae in deliciis uiuit, mortua est: et quod sanctae uiduae, quae Sanctorum necessitatibus communicant, quae pedes pauperum lauant, quae hospitalitatem sectantur, quae operibus misericordiae insistunt, fructum sexagesimum promerentur". Vidisti (et gauisus es) sanctas etiam mulieres, in matrimonio Domino seruientes deuote, filios suos in timore Dei erudientes, honestas nuptias et thorum immaculatum custodientes, ad tempus orationi uacantes, et post in idipsum cum timore Dei reuertentes, ne tentarentur a Satana: multae enim ex maritorum consensu a licitis amplexibus abstinentes, cœlibem, et uere Angelicam uitam ducentes, tanto maiori corona dignae sunt, quanto in igne positae non arserunt. [0,4] Vidisti etiam et admiratus es, imo ualde detestatus, quosdam impudicos et totius religionis inimicos homines, praedictarum mulierum religionem malitiose infamantes, et canina rabie contra mores sibi contrarios oblatrantes: et cum non haberent amplius quod facerent, noua nomina contra eos fingebant, sicut Iudaei Christum Samaritanum et Christianos Galilaeos appellabant. Nec mirum: Aegyptii enim abominabantur oues: et homines tenebrosi et malitiosi innocentium simplicitatem derident, inter potus et epulas, inter ebrietates et crapulas uitam abstinentium lacerantes. Unde cum quidam Sanctus adhuc, de S. Bernardi Monachis in Abbatia, quae dicitur Alna, Domino militaret, et ex simplicitate dubitaret, cuiusmodi essent homines et mulieres, qui quibusdam nouis nominibus a malitiosis appellarentur; huiusmodi responsum in oratione accepit a Spiritu sancto: "Inuenientur in fide stabiles et in operibus efficaces". Ex tunc senex ille tanta dilectione illis adhaesit, quod non poterat sustinere, quod aliquis coram se malum diceret de eis. Ipsae autem mirabili patientia opprobria sustinuerunt et persecutiones, frequenter ad memoriam reducentes illud Euangelicum: "Si de mundo essetis, mundus quod suum erat diligeret". Et iterum: "Non est seruus maior Domino suo: si me persecuti sunt, et uos persequentur". [0,5] Sed quoniam scriptum est, "A fructibus eorum cognoscetis eos"; quae uere Deo adhaeserint, in uastatione ciuitatis Leodiensis satis compertum est. Quae enim ad ecclesias confugere non poterant, in fluuium se proiiciebant, magis eligentes mori, quam damnum castitatis incurrere. Quaedam etiam in stercorarias sentinas prosilientes, malebant extingui fœtore quam spoliari uirginitate. Ita tamen clemens Sponsus dignatus est Sponsis suis prouidere, quod in tanta multitudine non est inuenta aliqua, quae mortem corporis uel detrimentum incurreret castitatis. Cum autem una sanctarum mulierum periculose laboraret in flumine, duo ex hostibus cum nauicula ad eam uenientes, eam in nauim traxerunt, ut ei turpiter commiscerentur. Sed quid egit casta inter leones, agna inter lupos, columba inter ancipitres? Maluit iterum fluuio submergi, quam corrumpi: a naui prosiliuit inter undas: cumque nauis ex impetu salientis mergeretur, simul illi duo mersi perierunt, illa autem per gratiam Dei, sine damno corporis et animae, obsequente fluuio ad ripam peruenit. Mirandis plus miranda succedunt. Cum diuturna et intolerabilis fames, per triennium, in regno Franciae et in magna imperii parte adeo inualuisset, ut homines et mulieres passim per uillas et agros fame morerentur; illi etiam, qui prius diuites fuerant, publice mendicare et fame perire cogerentur; non est inuenta in tanta multitudine sanctarum mulierum, in toto Leodiensi Episcopatu, licet prius omnia pro Christo reliquissent, aliqua, quae uel fame moreretur, uel publice mendicare cogeretur. Sed iam ad personas singulares et singularia miracula descendamus. Testem inuoco sanctitatem tuam; oculis enim tuis uidisti mirabilem Dei operationem, et in diuersis personis diuisiones gratiarum. [0,6] Aliqua enim a Domino, te certissime probante, tantam gratiam accepit, ut peccata hominum, quae per ueram Confessionem tecta non erant, in multis personis perciperet: et dum multis peccata occulta nuntiaret, multos ad Confessionem inuitans, causa salutis eorum post Deum extitit. Aliquas etiam uidisti mulieres, tam speciali et mirabili in Deum amoris affectione resolutas, ut prae desiderio languerent, nec a lecto per multos annos, nisi raro surgere possent; nullam aliam causam infirmitatis habentes nisi illum, cuius desiderio animae earum liquefactae, cum Domino suauiter quiescentes, quanto spiritu confortabantur, tanto corpore infirmabantur; clamantes corde, licet aliud prae uerecundia ore dissimularent, "Fulcite me floribus, stipate me malis, quia amore langueo". Alicuius etiam mirabiliter et sensibiliter, dum anima prae amoris magnitudine liquifieret, genae corporales attenuatae resoluebantur. Multis etiam ex fauo spiritualis dulcedinis in corde, redundabat mellis sapor sensibiliter in ore, dulces lacrymas eliciens, et mentem in deuotione conseruans. Quaedam autem tantam lacrymarum gratiam perceperat, ut quoties Deus erat in corde per cogitationem, lacrymarum riuulus ab oculis fluebat per deuotionem, ita ut lacrymarum uestigia in genis ex consuetudine fluendi apparerent: quae tamen caput non euacuabant, sed quadam plenitudine mentem refouebant, spiritum suaui unctione dulcorabant, corpus etiam mirabiliter recreabant, et sancto fluminis impetu totam Dei ciuitatem laetificabant. [0,7] Aliae uero extra se tanta spiritus ebrietate rapiebantur, quod in illo sancto silentio fere per totum diem quiescentes, dum esset Rex in accubitu suo, non erat eis uox neque sensus ad aliqua exteriora; pax enim Dei ita exuperabat et sepeliebat sensus earum, quod ad nullum clamorem euigilare poterant; nullam penitus laesionem corporalem, etiamsi uehementer pungerentur, sentirent. Aliquam uidi, quae fere triginta annis a Sponso suo tanto zelo in claustro custodiebatur, quod extra claustrum nullus ei posset esse egressus, etiamsi mille homines eam per manus trahere niterentur. Multoties enim exire conabatur, quibusdam etiam eam trahentibus: sed frustra, quia citius rumperetur. Vidi aliam, quae dum extra se frequenter quinque et uiginti uicibus in die raperetur; quae etiam me praesente plusquam septies, ut credo, rapta est; in quocumque statu inueniebatur, in eo donec reuerteretur immobilis permanebat: nec tamen, quantumcumque inclinaretur, familiari spiritu ipsum sustentante, cadebat. Manus eius quandoque in aëre dependebat immobilis secundum dispositionem in qua inuenta fuerat: quae dum ad se reuerteretur, tanto gaudio replebatur, quod, reliquiis cogitationum diem festum agentibus, gaudium interius plausu corporali cogeretur ostendere, sicut Dauid coram arca saliendo, iuxta illud: "Cor meum et caro mea exultauerunt in Deum uerum". [0,8] Quaedam uero in perceptione illius panis, qui de caelo descendit, non solum refectionem in corde, sed dulciorem super mel et fauum sensibilem consolationem percipiebant in ore, dum carnes ueri Agni a faucibus cordis, quas replebant, usque ad fauces corporis mirabili sapore redundabant. Quaedam autem tanto desiderio post odorem tanti Sacramenti currebant, quod nullo modo eo diu carere sustinebant, nullam consolationem uel requiem suscipientes, sed penitus in languore deficientes, nisi suauitate cibi illius animae earum frequenter uegetarentur. Erubescant infideles haeretici, qui cibi huius suauitatem nec fide nec corde percipiunt. Noui autem quamdam inter sanctas mulieres, quae dum uehementer ueri Agni carnibus refici desideraret, ipse uerus Agnus, non diutius eam languere sustinens, seipsum illi obtulit, et sic refecta conualuit. Vidi etiam h aliam, circa quam tam mirabiliter operatus est Dominus, quod cum diu mortua iacuisset, antequam in terra corpus eius sepeliretur, anima ad corpus reuertente reuixit; et a Domino obtinuit, ut in hoc seculo uiuens in corpore, purgatorium sustineret. Unde longo tempore ita mirabiliter a Domino afflicta est, ut quandoque se uolutaret in ignem, et quandoque in hieme in aqua glaciali diu moraretur, quandoque etiam sepulcra mortuorum intrare cogeretur. Tandem in tanta post peractam pœnitentiam uixit pace, et tantam a Domino gratiam promeruit, ut multoties rapta in spiritu, animas defunctorum usque in purgatorium, uel per purgatorium sine aliqua laesione usque ad superna regna conduceret. [0,9] Sed quid opus est in diuersis diuersas et mirabiles gratiarum uarietates enarrare? cum in una pretiosa et praeexcellente margarita omnium fere gratiarum inueniam plenitudinem, quae inter alias, tamquam carbunculus inter alios lapides, tamquam sol inter stellas mirabiliter resplenduit: cuius fama, minor rei ueritate, ad partes nostras specialiter te adduxit: cuius uirtutem, in primo ingressu ad eam, in te mirabiliter expertus es. Cum enim iam fere per quadraginta dies nihil penitus manducans, beatum transitum suum iam propinquum cum desiderio et mentis hilaritate expectasset, et uitae eius multa mirabilia uidisses; quanto potuisti affectu rogasti me, ut Vitam eius, priusquam ad Dominum transiret, in scriptum redigerem; utpote qui eius familiaris extiteram, et multa de uirtutibus eius memoriae commendassem; et non solum eius Vitam, sed etiam aliarum sanctarum Mulierum, in quibus mirabiliter Dominus in partibus Leodii operatur. Licet autem tu diceres ualde tibi et aliis multis esse commodum, si contra haereticos prouinciae tuae, ea quae Deus in Sanctis modernis in diebus nostris operatur, in publicum posses praedicare; ego tamen non acquieui, earum quae adhuc uiuunt, uirtutes et opera scripto commendare, quia nullo modo sustinerent. [0,10] Ne tamen penitus inobediens tuae Sanctitati uidear extitisse, orationibus tuis adiutus, desiderio tuo compulsus, multorum etiam legentium utilitate incitatus, praesens opus aggredior; ut sarmenta cum Apostolo colligam, quibus et me et alios calefaciam; licet non dubitem me a serpente morderi cum Apostolo. Sed nec ille laesus est a serpente, nec ego morsibus detrahentium damnum aliquod incurrere pertimesco, licet enim animalis homo non percipiat quae spiritus Dei sunt; propter animalem multorum inuidiam tamen, ab incepto ob multorum utilitatem proposito non desistam. Sunt enim quidam animales, spiritum Dei non habentes, apud semetipsos prudentes, qui nihil uolunt percipere, nisi quod humana ratione possunt conuincere: quaecumque uero non intelligunt, derident et despiciunt. Contra quos ait Apostolus: Spiritum nolite extinguere, prophetias nolite spernere. Ipsi uero spiritum quantum in se est extinguunt, et prophetias spernunt: quia spirituales quosque, quasi insanos uel idiotas despiciunt; et prophetias! siue Sanctorum reuelationes, tamquam phantasmata uel somniorum illusiones reputant. Manus autem Domini non est abbreuiata; nec fuit aliquando tempus ab initio, in quo Spiritus sanctus in Sanctis suis non operaretur mirabiliter, uel manifeste uel occulte: unguentum enim, quod descendit a capite in barbam, et a barba in oram uestimenti, etiam usque ad fimbriam, id est ad Sanctos ultimi temporis, descendit. [0,11] Nos igitur, quae uidimus et nouimus, et ex magna parte per experientiam didicimus, ad honorem Dei et ancillae eius, et amicorum eiusdem ancillae Christi consolationem, pauca de multis referemus. Non enim omnia uitae eius mirabilia colligere ualemus, cum per multos annos, quibus deuote Domino et fideliter seruiuit, uix aliqua dies uel nox praeterierit, quin aliquam a Deo aut eius Angelis, uel Sanctis caelestibus, cum quibus tota fere eius erat conuersatio, habuerit uisitationem. Ut autem facilius in tanta rerum uarietate, quod quaesierit lector inueniat; singulis subsequentibus capitulis per ordinem digestis, titulos annotaui, quibus quasi quibusdam clauibus, intellectus ad sequentia referetur; et omni confusione remota lectoris animus, tamquam stellis interlucentibus, illustretur.