[1] SOMNIVM SIVE GALLVS - Interloquutores: Gallus, Micyllus.
(2) (MICYLLVS) At te, scelestissime galle, cum ista tanta inuidentia uoceque
 tam acuta ipse perdat Iuppiter, qui quidem opibus affluentem me ac dulcissimo
 in somnio uersantem et admirabili foelicitate fruentem, penetrabile quiddam
 et clamosum resonans expergefeceris, adeo ut ne noctu quidem effugere liceat
 paupertatem uel te ipso longe nocentiorem.
(3) Atqui si coniectandum est, tum e silentio quod etiamdum ingens est, tum
 e rigore frigoreque, quod nondum me quemadmodum assolet antelucano morsicat
 titillatque (nam hic mihi certissimus gnomon aduentantis diei), ne medium
 quidem adhuc noctis est.
(4) Sed iste peruigil, perinde quasi uellus illud aureum seruet, ab ipsa protinus
 uespera uociferari coepit.
(5) Verum haudquaquam impune: siquidem mox poenas de te sumam fusteque comminuam,
 si diluxerit modo.
(6) Nam nunc negocium mihi facesseres, subsiliens in tenebris.
(7) (GALLVS) Here Micylle, equidem arbitrabar me tibi gratum esse facturum, si
 quoad possem alta nocte lumen anteuertissem, quo posses antelucano surgens
 quam plurimum operis conficere.
(8) Etenim si priusquam sol exoriatur, uel unicam feceris crepidam, isthuc
 laboris lucro tibi accesserit ad parandum uictum.
(9) Quod si tibi magis libet dormire, equidem tuo arbitratu quietem egero, longeque
 magis mutus fuero piscibus.
(10) Caeterum tute uideto, ne per somnium diues esurias experrectus.
(11) (MICYLLVS) O prodigiorum auersor Iuppiter, o malorum depulsor Hercules!
(12) Quid hoc mali est?
(13) Vocem humanam sonuit gallus.
(14) (GALLVS) Hoccine tandem tibi prodigium uidetur, si eadem qua uos lingua loquor?
(15) (MICYLLVS) Quid?
(16) An non hoc portentum?
(17) Sed auertite, dii, malum a nobis!
(18) (GALLVS) At tu mihi uideris admodum illiteratus esse, Micylle, nec euoluisse
 Homeri poemata in quibus equus Achillis, cui nomen Xantus, posteaquam hinnitus
 longum ualere iussisset, medio in praelio constitit, disserens totosque uersus
 ordine recitans, non quemadmodum nunc ego prosa oratione loquens: quin  etiam
 uaticinabatur ille deque futuris aedebat oracula, neque quicquam prodigiosum
 facere uidebatur, neque is qui tum audiebat, malorum auersorem, ita uti
 tu facis, implorabat, quasi rem abominandam et auertendam audisse sese iudicaret.
(19) At quid tandem facturus eras, si tibi nauis, cui nomen apud Homerum est
 Argo, carina fuisset eloquuta, ita ut olim in Dodonaea silua phagus per se 
  loquens oraculum aedidit?
(20) Aut si tergora direpta serpere uidisses, si carnes boum mugire semiassas
 coctasque uerubus transfixas?
(21) Ego uero quum Mercurii sim assessor loquacissimi deorumque omnium facundissimi,
 praeterea contubernalis uobis et conuictor, haud mirum uideri debet, si sermonem
 humanum edidici.
(22) Quod si mihi recipias taciturum te, haudquaquam grauabor ueriorem tibi
 causam aperire, unde factum sit ut eadem qua uos lingua loquar, et unde mihi
 suppetat huius orationis facultas.
(23) (MICYLLVS) Modo ne isthuc ipsum sit somnium, Galle, quod ita mecum loqueris.
(24) Sed dicito per Mercurium, o praeclare, quid etiam aliud rei tibi sit in
 causa, ut istam linguam sones?
(25) Nam ut taceam neque cuiquam proferam, quid attinet te sollicitum esse?
(26) Quis enim fidem mihi sit habiturus, si cui narrem me gallum haec loquentem
 audisse?
(27) (GALLVS) Ausculta igitur, nam orationem ex me audies omnium (sat scio) maxime
 nouam atque incredibilem.
(28) Siquidem hic qui nunc tibi gallus appareo, non ita pridem homo fui.
(29) (MICYLLVS) Profecto et olim istiusmodi quiddam de uobis inaudieram: adolescentulum
 quempiam fuisse Gallum, Marti adamatum, atque hunc deo compotasse collusitasseque
 et in uoluptatibus gessisse morem.
(30) Itaque quum Venerem adiret Mars cum ea cubiturus, hunc quoque Gallum una
 secum adduxisse.
(31) Quoniam autem Solem potissimum metueret ne, si e sublimi conspexisset,
 Vulcano se proderet, foris ad ostium adolescentulum semper relinquere solitum,
 cuius indicio certior fieret quando Sol emergeret.
(32) Deinde Gallum aliquando somno correptum excubias deseruisse inscientem,
 Solemque nullo praesentiente imminuisse Veneri ac Marti secure dormienti,
 propterea quod confideret Gallum indicaturum fuisse, si quis interuenisset.
(33) Itaque Vulcanum a Sole edoctum eos deprehendisse implicitos atque irretitos
 iis uinculis quae iam olim in illos fuerat fabricatus.
(34) Porro Martem simulatque dimissus est, indignatum aduersus Gallum fuisse
 atque eum in auem transmutasse, iisdem armis, ut in capite pro galea cristam
 obtineret.
(35) Hanc ob causam quo uos Marti purgetis quum iam nihil opus, simulatque
 Solem exorientem sensistis, multo ante uociferari atque illius exortum praenunciare.
(36) (GALLVS) Feruntur quidem et illa, Micylle; at quod ego sum narraturus multo
 aliud quiddam fuit, atque adeo nuper admodum in gallum transformatus sum.
(37) (MICYLLVS) Quonam modo?
(38) Nam isthuc maximopere cupio cognoscere.
(39) (GALLVS) Audistin de Pythagora quodam Mnesarchida Samio?
(40) (MICYLLVS) Num sophistam illum dicis et gloriosum, qui instituit ne quis
 uel carnes gustaret, uel fabas ederet, suauissimum mihi edulium, salubre et
 parabile a mensa submouens?
(41) Praeterea autem qui mortalibus suasit ne intra quinquennium loquerentur?
(42) (GALLVS) Scis nimirum et illud, quemadmodum prius quam Pythagoras esset,
 Euphorbus fuerit?
(43) (MICYLLVS) Praestigiatorem et prodigiorum artificem hominem aiunt fuisse,
 o Galle.
(44) (GALLVS) Ille ipse ego tibi sum Pythagoras.
(45) Quare parce, quaeso, mihi conuiciari, praesertim quum ignores quibus sim
 moribus.
(46) (MICYLLVS) At hoc rursum multo etiam quam illud portentiosius, gallus philosophus.
(47) Attamen expone, Mnesarchi gnate, qui factum sit ut ex homine auis, ex  
 Samio Tanagraeus repente nobis prodieris.
(48) Neque enim ista uerisimilia neque omnino facilia creditu.
(49) Quandoquidem duas quasdem res iam mihi uideor in te animaduertisse, nimium
 alienas a Pythagora.

[50] (GALLVS) Quas?
(51) (MICYLLVS) Alterum quidem quod garrulus es et obstreperus, quum ille silere
 in solidos quinque annos (si memini) praeceperit.
(52) Alterum uero plane cum illius legibus pugilat.
(53) Etenim quum non haberem quod tibi obiicerem, fabas heri (sicuti nosti)
 ad te attuli.
(54) At tu nihil contatus protinus eas sublegebas.
(55) Vnde fit ut necesse sit aut ementitum esse te Pythagoram esse quum aliud
 quiddam sis, aut si Pythagoras es, legem praetergressum esse te iusque uiolasse,
 quum fabas ederis, perinde ac si caput patris comederis.
(56) (GALLVS) Non cognosti, Micylle, quae sit harum rerum causa, neque quae ad
 unumquodque uitae genus conducant.
(57) Ego tum quidem non esitabam fabas, propterea quod philosophus essem.
(58) Nunc contra comesurus sim, quippe auicio congruas neque nobis repudiandum
 pabulum.
(59) Verum si molestum non est, audi quemadmodum e Pythagora coeperim esse
 id quod sum in praesentia, quamque in multis uitae generibus antehac uixerim,
 et quid ex unaquaque transformatione sim consequutus.
(60) (MICYLLVS) Narra, quaeso, nam mihi quidem auditu iucundissimum fuerit.
(61) Adeo ut si quis mihi deferat opinionem utrum te ista narrantem audire
 malim, an rursum foelicissimum illud somnium quod paulo ante uidi uidere,
 haud sciam utrum electurus sim, usqueadeo cognata germanaque uidentur esse
 ista tua cum suauissimis illis uisis, et ex aequo uos aestimo, te pariter
 ac praeclarum illud insomnium.
(62) (GALLVS) Etiamnum tu somnium illud quod dudum tibi uisum est, in animum
 reuocas, et inania quaedam obseruans simulacra atque (uti loquuntur poetae)
 euanidam quandam foelicitatem memoria consectaris?
(63) (MICYLLVS) Imo illud scias, Galle, ne ullo quidem tempore unquam uisi illius
 mihi uenturam obliuionem.
(64) Tantum mellis somnium aufugiens in oculis mihi reliquit, ut prae illo
 uix queam palpebras attollere rursus in somnum coeuntes.
(65) Itaque qualem uoluptatem mouent pennae in auribus uersatae, talem titillationem
 mihi praebent ea quae uidi.
(66) (GALLVS) Nouum quendam, Hercule, mihi narras amorem insomnii, siquidem 
  alatum quum sit (sicut aiunt) metasque uolandi praescriptas habeat somnium,
 iamque septa transilit, in oculis etiam uigilantis obuersans adeoque mellitum
 et euidens apparet.
(67) Quare peruelim audire, cuiusmodinam sit istud quod te supra modum delectat.
(68) (MICYLLVS) Gestio narrare.
(69) Nam dulce est hoc ipsum meminisse et commemorare  de illo quippiam.
(70) Verum heus, Pythagora, quando tu narrabis de tuis transformationibus?
(71) (GALLVS) Vbi tu, Micylle, desieris somniare melque illud ab oculis absterseris.
(72) Interim prior dicito uti intelligam utrumne per portas eburneas an per corneas
 tibi somnium aduolarit.
(73) (MICYLLVS) Neque per has neque per illas, O Pythagora.
(74) (GALLVS) Atqui duas has tantum commemorat Homerus.
(75) (MICYLLVS) Valere sinas nugatorem ilium poetam, qui nihil de somniis intellexit.
(76) Paupertiua fortassis somnia per istas commeant portas qualia uidebat ille,
 neque id admodum perspicue quippe captus oculis.
(77) Mihi uero per aureas quasdam portas dulcissimum hoc aduenit somnium, et
 ipsum aureum et aureis undique  circumamictum et auri plurimum secum adducens.
(78) (GALLVS) Desine, optime Mida, de auro fabulari.
(79) Nam dubio procul ex illius uoto istud tibi accidit insomnium et solidas
 auri uenas mihi duxisse uideris.
(80) nrrc.
(81) Multam auri uim uidi, Pythagora, multam, quam putas pulchri, quo fulgore
 coruscantis?
(82) Quid tandem Pindarus in illius laudem dicit?
(83) Nam in  memoriam redige siquidem meministi, quum aquam praestantissimam
 dicens, postea aurum admiratur, idque iure, statim in initio carminis unius
 omnium bellissimi.
(84) (GALLVS) Num illud quaeris?
(85) Aqua est illa quidem optima:  Caeterum aurum, uti candens  ignis ita enitens,
 noctibus eminet eximie unum  caeteras supra opes quae  gloriam ac decus addunt.
(86) (MICYLLVS) Per Iouem, isthuc ipsum: perinde enim ac si insomnium meum uideat
 Pindarus, ita praedicat aurum; sed ut tandem cognoscas quale fuerit, ausculta,
 iam, sapientissime Galle.
(87) Meministi ut heri nullum domi cibum acceperis, siquidem Eucrates diues
 ille forte mihi in foro factus obuiam, lotum me in tempore ad coenam uenire iusserat.
(88) (GALLVS) Isthuc equidem plane memini.
(89) Nam totum esuriebam diem, donec mihi profunda tandem uespera domum reuersus,
 subuuidus uinoque madens, quinque illas fabas proferres, non admodum opiparam
 coenam Gallo qui quondam fuerit athleta, quique Olympia non segniter olim decertarit.
(90) (MICYLLVS) Ast ubi reuersus a coena fabas tibi obiecissem, obdormii protinus.
(91) Tum mihi, iuxta Homerum, ambrosia sub nocte diuinum quoddam haud dubie
 somnium assistens - - -.
(92) (GALLVS) Sed prius quae tibi apud Eucratem acciderint, Micylle, narra, et
 cuiusmodi fuerit coena quaeque super coenam acta sunt omnia.
(93) Nihil enim prohibet te denuo coenare, si ueluti somnium quoddam eius coenae
 reducas, et quae tum ederis rursum commemoratione quasi rumines.
(94) (MICYLLVS) Credebam molestum futurum me, si haec quoque rettulissem: uerum
 posteaquam tu desideras, en id quoque narrabo.
(95) Quum nunquam antehac in uita coenassem apud ullum diuitem, O Pythagora,
 heri bona quapiam fortuna in Eucratem incidi; atque ego quidem, simulatque
 dominum illum salutassem, ita uti consueueram, subducebam me, ne pudori illi
 essem si lacera in ueste fuissem assectatus.
(96) At ille: Micylle, inquit, hodie natalicia filiae celebro, plurimosque  
 ad conuiuium amicos inuitaui, uerum quoniam aiunt quendam ex his incommoda 
  esse ualetudine, neque posse pariter ad conuiuium nostrum accedere, tu eius
 loco uenito lotus, nisi ipse forte qui uocatus est, semet adfuturum renunciarit;
 nam nunc quidem ambigit.
(97) Hoc ubi audissem, adorato diuite discedebam, omnes obsecrans deos ut algidam
 febrem aliquam aut laterum dolorem aut podagram morbi auctarium immitterent
 ualetudinario illi, cuius ego sellae occupator coenaeque uicarius et haeres
 eram uocatus.
(98) Interim hoc spacii quod usque ad balnei tempus intercessit, longissimum
 saeculum esse iudicabam, dum subinde respicio quotquot pedum esset littera,
 et quando illos iam lauisse consentaneum esset.
(99) Hic ubi tempus tandem aduenisset, ocius me corripio, atque abeo, nitide
 admodum cultus : sic obuerso palliolo ut qua esset parte purissimum, ea uideretur.

[100] Offendo autem ad fores et alios complures, in quibus etiam ilium (gestabatur
 autem a uiris quattuor) cuius eram subconuiua uocatus, qui male habere dictus
 erat atque id etiam prae se ferebat, quod afflicta esset ualetudine.
(101) Nam ex alto gemebat, tussiebatque ac screabat uelut ex abdito, quodque
 aegre redderetur, totus pallidus ac tumens, annos natus circiter sexaginta.
(102) Ferebatur autem philosophus quispiam esse ex his qui apud adulescentulos
 nugas deblaterant.
(103) At barba mire erat tragica, id est hircina, supra quam credi posset tonsoris egens.
(104) Porro increpante Archibio medico quamobrem, quum ita esset affectus,
 aduenisset: Non oportet, inquit, promissa deserere, praesertim hominem philosophum,
 etiam si mille urgeant et instent morbi.
(105) Putabit enim Eucrates sese a nobis haberi ludibrio.
(106) Haudquaquam, inquam ego, imo collaudabit te, si domi potius apud te uelis
 emori, quam in conuiuio animam una cum phlegmate excreans.
(107) Atque ille quidem prae arrogantia dissimulabat sese dicterium audisse.
(108) Haud multo post accessit et Eucrates iam lotus, conspectoque Thesmopolide
 (nam id erat philosopho nomen) : Praeceptor, inquit, probe quidem factum abs
 te, qui ipse ad nos ueneris, tametsi nihilo deterius tibi fuerat futurum:
 siquidem etiam absenti omnia ordine missa fuissent.
(109) Haec simulatque dixerat, introgreditur, manus illi porrigens pariter
 et famulis innitenti.
(110) Ego igitur iam abire parabam, uerum ille conuersus ubi diu secum haesitasset,
 posteaquam me tristem admodum uideret: Ades, inquit, tu quoque, Micylle, ac
 nobiscum coena.
(111) Nam filium in mulierum conclaui una cum matre conuiuium agere iubebo,
 quo tibi sit locus.
(112) Ingrediebar itaque, quum parum abfuerit ut lupus frustra hians discederem,
 uerum ingrediebar, pudefactus quod Eucratis filiolum e conuiuio uiderer expulisse.
(113) Ast ubi iam tempus esset ut discumberemus, primum tollentes Thesmopolim
 composuerunt, haud sine negocio, per Iouem, quinque (si diis placet) proceri
 iuuenes, ceruicalia illi supponentes undiquaque, quo nimirum in eodem habitu
 permanere ac longum etiam tempus durare posset.
(114) Deinde ubi nemo iam tolerare posset ut iuxta illum accumberet, me adductum
 reclinant ut eadem in mensa essemus.
(115) Deinceps coenabamus, o Pythagora, opiparam quandam et uariam coenam,
 multoque in auro, multo item argento.
(116) Pocula erant aurea, ministri formosi, tum cantores et concitandi risus artifices.
(117) In summa, iucundissima quaepiam erat uita, nisi quod unum quiddam me
 uehementer male habebat: Thesmopolis obstrepens atque obturbans, uirtutem
 nescio quam mihi commemorans docensque quod duae negationes unicam efficerent
 affirmationem, quodque si dies sit, nox non sit.
(118) Nonnunquam et cornua mihi dictitabat esse atque id genus multa philosophabatur
 erga me, quibus eiusmodi nihil opus: planeque uoluptatem interpellatione minuebat,
 quum non sineret exaudiri eos qui cithara uoceque canebant.
(119) Habes, Galle, de coena.
(120) (GALLVS) Non admodum suaui, Micylle, maxime posteaquam cum illo deliro
 sene sortitus eras accubitum.
(121) (MICYLLVS) Audi nunc et insomnium.
(122) Visus enim mihi Eucrates ipse quum orbus esset liberis, nescio quo modo
 e uita decedere.
(123) Dehinc ubi me accersisset ac testamentum condidisset, quo me in solidum
 haeredem omnium scripserat, paulo tempore superstes emori.
(124) Porro ipse uidebar adire facultates, et tum aurum argentumque ingentibus
 quibusdam scaphis exhaurire, perpetuo subscaturiens et affatim affluens, tum
 autem uestes, mensas, pocula, ministros, omnia mea, ut par erat, esse.
(125) Postea candido uehiculo uectabar resupinus, cunctisque qui intuebantur
 conspiciendus et admirandus.
(126) Accurrebant permulti ac circum  equitabant, complures sequebantur.
(127) Ego interim illius indutus uestitum et annulos gerens circiter sedecim
 digitis insertos, epulum quoddam splendidum iubebam adornari quo amicos acciperem.
(128) Iamque illi, ita ut in somnio fieri consentaneum est, aderant, iam epulae
 erant comportatae, iam potus ex animi sententia ministratus.
(129) In his quum uersarer et aureis phialis praebiberem omnibus qui aderant
 amicis, quum iam inferrentur bellaria, intempestiuo tuo clamore perturbasti
 nobis conuiuium mensasque subuertisti, ac diuitias illas ita dissipasti, 
 ut in auras euanescerent.
(130) Num tibi uideor iniuria stomachatus in te?
(131) Nam uel tris noctes perpetuas libenter adhuc somnium illud quod mihi
 accidit uidere cupiam.
(132) (GALLVS) Adeone es auri cupidus et opum auidus, Micylle, idque ex omnibus
 unum admiraris ac foelicitatem unicam esse iudicas, si plurimum possideas
 auri?
(133) (MICYLLVS) Equidem haud solus ita cogito, Pythagora, quum ipse quoque tum
 quum Euphorbus esses, auro atque argento comis intexto prodibas pugnaturus
 cum Achiuis, idque in bello, ubi ferrum quam aurum gestare satius fuerat.
(134) At tu etiam tum uoluisti calamistris auro internexis in periculum descendere.
(135) Atque ob eam (opinor) causam, Homerus comas tuas Gratiis similes dixit,
 quod auro argentoque reuincirentur.
(136) Etenim longe nimirum meliores atque amabiliores uidebantur, quod essent
 auro religatae unaque cum eo relucerent.
(137) Neque isthuc nouum est, auricome, si tu Pantho patre prognatus aurum
 in precio habuisti; quin et ipse deorum omnium hominumque pater ille, Saturno
 Rheaque progenitus, quum Argolicam illam puellam adamaret, ubi nihil inueniret
 amabilius in quod sese transformaret neque quo Acrisii custodias posset corrumpere,
 audisti uidelicet ut aurum sit factus, atque ita per tegulas illapsus potitus
 est ea quam deperibat.
(138) Iam uero quid tibi commemorem quam multos usus praebeat aurum? et ut
 eos quibus adfuerit formosos et sapientes et potentes reddat, decus et gloriam
 illis concilians, utque nonnunquam ex obscuris et infamibus claros ac celebres
 repente efficiat?
(139) Nam nosti uicinum mihi et eiusdem artificii Simonem qui paucis ante diebus
 apud me coenauit, quum legumen coquerem Saturnalibus duasque extorum caesuras
 immittens?
(140) (GALLVS) Noui Simonem illum breuem, qui fictilem ollulam quae nobis erat
 unica suffuratus peracta coena abiit sub ala gestans.
(141) Nam ipse uidi, Micylle.
(142) (MICYLLVS) Atqui quum eam sustulerit, tam multos ille deos postea iurabat.
(143) Sed quur non prodebas ac uociferabare tum, o Galle, quum nos furto spoliari
 conspiceres?
(144) (GALLVS) Coccyzabam, quod mihi solum licebat id temporis: 
 uerum quid Simon ille?
(145) Nam uidebare de illo dicturus nescio quid.
(146) (MICYLLVS) Ei consobrinus erat uir supra modum diues, nomine Drimylus.
(147) Is quoad uiuebat ne obolum quidem donauerat Simoni: nam qui daret, quum
 ne ipse quidem pecunias attingeret?
(148) At simulatque mortuus est nuper, uniuersis illis opibus iuxta leges Simon
 ille, qui coria putria, qui patellam circumlingebat, gaudens potitur, purpura
 ostroque circumtectus, famulosque et currus et aurea pocula et mensas eburnis
 innixas pedibus possidet, ab omnibus adoratur, iamque nos ne aspicit quidem.
(149) Etenim nuper quum illum procedentem conspexissem, Salue, inquam, Simon.

[150] At ille indigne ferens, Edicite, inquit, mendico isti, ne uocabulum meum
 diminuat: neque enim Simon, sed Simonides appellor.
(151) Porro (quod est omnium maximum) mulieres etiam illius amore capiuntur.
(152) Atque is quidem eludit eas ac fastidit, et alias quidem admittit comemque
 sese praebet, aliae porro quae negliguntur necem conscituras sibi minitantur.
(153) Vides quantas commoditates pariat aurum, quandoquidem eos qui sunt deformissimi
 transfigurat et amabiles reddit, non secus atque cestus ille poeticus.
(154) Audis insuper et a poetis dictum:  O aurum auspicata res et ostentum  optimum.
(155) Et rursum:  Aurum est quod opibus imperat mortalium.
(156) Sed quid interim risisti, Galle?
(157) (GALLVS) Quoniam tu quoque per inscitiam, Micylle, simili modo falleris
 opinione de diuitibus, quemadmodum uulgus : uerum (crede mihi) longe etiam
 aerumnosiorem uitam uiuunt quam uos.
(158) Haec autem loquor qui ipse et pauper et diues aliquando fuerim, atque
 omne uitae genus sim expertus.
(159) Porro paulo post ipse quoque haec omnia cognosces.
(160) (MICYLLVS) Per Iouem, tempestiuum iam est, ut et tu referas quemadmodum
 sis transfiguratus et quod in unoquoque uitae genere perspexeris.
(161) (GALLVS) Ausculta, hoc tantum praemonitus, me neminem foeliciorem uita
 quam tu sis unquam uidisse.
(162) (MICYLLVS) Quam ego sim, O Galle?
(163) Hanc foelicitatem tibi ipsi imprecor.
(164) Nam uidere me tibi ridendum proponere.
(165) Verum age, narra, exordiens ab Euphorbo, quo pacto fueris in Pythagoram
 transformatus; deinceps ordine ad gallum usque.
(166) Consentaneum enim est te uarias res tum uidisse, tum tulisse, nimirum 
  tam diuersis uitae formis.
(167) (GALLVS) Quemadmodum initio ab Apolline profecta anima in terram deuolarit
 et corpus humanum subierit, ut illic poenam quandam dependeret, id longum
 dictu futurum sit.
(168) Praeterea neque mihi referre fas est, neque tibi eiusmodi audire.
(169) Verum ubi Euphorbus factus essem - - -.
(170) (MICYLLVS) Sed ego priusquam essem is qui nunc sum, o praeclare, quisnam eram?
(171) Hoc mihi prius dicito.
(172) Numquid et ego uersus fuerim itidem ut tu?
(173) (GALLVS) Maxime.
(174) (MICYLLVS) Quis igitur eram, si quo modo potes dicere?
(175) Peruelim enim isthuc cognoscere.
(176) (GALLVS) Tu formica fueras Indica, ex earum genere quae aurum effodiunt.
(177) (MICYLLVS) Et postea neglexi infoelix uel paucula frusta in uitam importare,
 quum illo essem alitus?
(178) Sed age, quid post haec futurus sim dicito: quandoquidem consentaneum
 est scire te.
(179) Etenim si quid bonae sit rei, iam nunc suspendero me ab ista pertica
 in qua nunc stas.
(180) (GALLVS) Isthuc profecto nulla ratione possis cognoscere.
(181) Caeterum quum Euphorbus essem (nam ad illa redeo) in Troia pugnabam,
 atque a Menelao necatus, aliquanto post tempore in Pythagoram perueni.
(182) Porro eousque absque tecto perdurabam, donec Mnesarchus aliquando mihi
 domum aedificaret.
(183) (MICYLLVS) Obsecro te, num absque cibo potuque?
(184) (GALLVS) Maxime.
(185) Nihil enim istis rebus opus, nisi corpori duntaxat.
(186) (MICYLLVS) Illud igitur prius dicito : ea quae ad Troiam gesta sunt, num
 ita se habent qualia fuisse dixit Homerus?
(187) (GALLVS) Quinam ille scire potuisset, Micylle, qui quidem dum ista gerebantur,
 ipse camelus erat in Bactris?
(188) Caeterum ego tibi tantum effabor diuinitus, nihil id temporis eximium
 fuisse, neque Aiacem usqueadeo magnum, neque Helenam adeo formosam quemadmodum
 arbitrantur; siquidem uidi candida quandam et procera ceruice, ut hinc cygno
 prognatam esse adsimularent, caeterum uehementer anum aequalem propemodum Hecubae.
(189) Hanc Theseus primum raptam in Aphidnis possedit.
(190) Is uixit Herculis ferme aetate.
(191) Porro Hercules prius Troiam ceperat, patrum nostrorum memoria qui per
 id temporis maxime florebant.
(192) Nam haec mihi Panthus narrauit, se quum esset admodum adolescens, uidisse Herculem.
(193) (MICYLLVS) Quid autem Achilles?
(194) Num talis erat nempe quauis in re praestantissimus?
(195) An et isthaec fabulamenta sunt?
(196) (GALLVS) Cum illo quidem congressus non sum, neque queam adeo comperte
 de rebus Graecorum dicere.
(197) Etenim qui scire potui, quum hostis essem?
(198) Certe Patroclum illius amicum haud ita magno negocio peremi lancea dissectum.
(199) (MICYLLVS) Deinde te Menelaus multo minore negocio : uerum istis de rebus satis.

[200] Nunc res Pythagoricas refer.
(201) (GALLVS) Illud in summa, Micylle: sophista quispiam eram (oportet enim
 uidelicet fateri uerum) alioqui non imperitus neque inexercitatus in honestissimis
 disciplinis.
(202) Profectus sum autem in Aegyptum quo cum prophetis congrederer de sapientia
 communicaturus.
(203) Hic adyta subii atque ibi Ori et Isidis libros perdidici.
(204) Post rursum in Italiam renauigabam ac Graecos iuxta ea quae in Aegypto
 didiceram, ita institui ut me perinde ac deum suspicerent.
(205) (MICYLLVS) Equidem inaudieram isthaec, praeterea quemadmodum creditus fueris
 defunctus in uitam rediisse utque aureum femur illis subinde ostenderis.
(206) Verum  illud mihi dicito, quid tibi uenit in mentem ut legem statueres,
 uti neque carnibus neque fabis uescerentur homines?
(207) (GALLVS) Ne perconteris ista, Micylle.
(208) (MICYLLVS) Quam ob rem, O Galle?
(209) (GALLVS) Nam pudet hisce de rebus uerum fateri.
(210) (MICYLLVS) Atqui non conuenit, uti id facere graueris apud hominem contubernalem
 et amicum; nam herum posthac absit ut dixerim.
(211) (GALLVS) Nihil sani neque praeclari quicquam erat, uerum animaduertebam
 si consueta modo atque eadem quae uulgo traduntur a multis praecepissem, non
 fore ut mortales in admirationem adducerem, sed quo peregriniora magisque
 aliena propossuissem, futurum ut hoc magis nouus magisque uiderer admirandus.
(212) Proinde institueram in animo nouae quiddam rei designare, eiusmodi proposito
 decreto, cuius causa esset inexplicabilis, quo uidelicet aliis aliud coniectantibus,
 omnes redderentur attoniti, quemadmodum in obscuris oraculis solet usu uenire.
(213) (MICYLLVS) Illud uide ut rides me tu quoque, non minus atque Crotoniatas
 ac Metaponticos et Tarentinos, cumque his alios qui muti sequuntur tuaque
 adorant uestigia quae tu calcata reliquisti.
(214) Verum ubi Pythagoram exueras, quem post eum induisti?
(215) (GALLVS) Aspasiam Melitensem illam meretricem.
(216) (MICYLLVS) Papae, quid ego audio?
(217) Siquidem inter alia mulier quoque fuit Pythagoras?
(218) Itane fuit aliquando tempus quo tu, Galle generosissime, oua pariebas,
 cumque Pericle rem habebas, iam Aspasia uidelicet, atque ex illo grauida facta es?
(219) Praeterea lanam tondebas tramamque deducebas?
(220) Postremo meretricum in morem gestiebas uultumque componebas?
(221) (GALLVS) Ista quidem omnia feci, tametsi non ego solus, uerum et ante me
 tum Tiresias, tum Elati proles Caeneus.
(222) Proinde quicquid in me conuitii dixeris, tantundem et in illos dixeris.
(223) (MICYLLVS) Age igitur, utra tibi uita erat suauior, quum uir esses, an
 quum Pericles tecum haberet consuetudinem?
(224) (GALLVS) Vides cuiusmodi isthuc est quod percontaris?
(225) Nempe cui ne Tiresiae quidem expedierit respondere.
(226) (MICYLLVS) Atqui si minus fateare tu, tamen isthuc Euripides satis explicuit,
 quum ait se malle ter sub clipeo consistere quam parere semel.
(227) (GALLVS) Imo praemoneo te paulo post puerperam fore, siquidem et tu mulier
 es olim futurus, idque saepius longo nimirum saeculorum orbe atque recursu.
(228) (MICYLLVS) Non tu pendebis, O Galle, qui quidem omneis mortales Milesios
 aut Samios esse ducas?
(229) Nam aiunt te etiam tum quum Pythagoras esses uenusta forma decorum saepius
 Aspasiam fuisse tyranno.
(230) Verum age, secundum Aspasiam, in quem uirum aut mulierem denuo renatus es?
(231) (GALLVS) In Cratem Cynicum.
(232) (MICYLLVS) O Castor et O Pollux, quam dissimile, ex scorto philosophus?
(233) (GALLVS) Deinde rex, deinde pauper, paulo post satrapes, dehinc equus,
 graculus, rana, aliaque innumerabilia: perlongum enim fuerit singula recensere.
(234) Postremo Gallus, atque id saepius, nam hoc uitae genere sum delectatus.
(235) Interea et aliis diuersis mortalibus seruiui: regibus, pauperibus, diuitibus.
(236) Postremo nunc tecum uiuo, rideoque quotidie, quum uideo te paupertatis
 taedio complorantem eiulantemque ac diuitum admirantem fortunas, propterea
 quod ignores quantum illis adsit malorum.
(237) Alioqui si curas noris quibus illi distringuntur, teipsum profecto riseris,
 qui antea credideris eum qui sit opulentus statim foelicissimum esse omnium.
(238) (MICYLLVS) Ergo, Pythagora, aut quid maxime gaudeas appellari, ne confundam
 orationem, si te nunc hoc, nunc illo nomine compellem - - -.
(239) (GALLVS) Nihil intererit siue Euphorbum siue Pythagoram siue uocaris Aspasiam
 siue Cratem, quandoquidem ista omnia sum unus, nisi quod rectius feceris si
 (id quod in praesentiarum esse uideor) Gallum me uoces, ne auem hanc parui
 ducere contemnereque uideare, praesertim quum tam multas contineat animas.
(240) (MICYLLVS) Ergo, Galle quandoquidem omnia paene uiuendi genera iam expertus
 es atque omnia cognita habes, age dilucide mihi narrato quae sint peculiaria
 diuitum ad uitae rationem, quae pauperum propria, quo uidelicet cognoscam,
 uerene istuc affirmes me diuitibus esse foeliciorem.
(241) (GALLVS) En hunc ad modum interim perpende, Micylle.
(242) Te quidem non magnopere tangit cura belli, si quando rumor sit aduentare
 hostes: neque sollicitus es ne in agros incursantes populentur, neue hortum
 proculcent proterantque aut uineas uastent: sed simulatque tubam audieris,
 si tamen audieris, de te ipso uno circumspectas, quo deflexus seruari queas
 ac discrimen effugere.
(243) Contra illi tum de sese solliciti sunt, tum animo discruciantur quum
 de moenibus quidquid opum possidebant in agris, id omne tolli deportarique
 conspiciunt.
(244) Ac siue inferendum est aliquid in aerarium, soli accersuntur, siue in
 praelium exeundum, periclitantur aut peditum turmis aut equitum alis praefecti.
(245) Tu interim uimineum gerens clipeum, expeditus ac leuis ad saluti consulendum,
 paratus uictoriale conuiuium agere, siquando uictor exercitus sacra fecerit.
(246) Rursum pacis tempore, tu quidem quum de plebe sis, ingressus in contionem,
 tyrannidem in diuites obtines: illi uero trepidant pauitantque ac largitionibus
 choragiisque te placant; siquidem quo tibi balnea, ludi, spectacula reliquaque
 id genus abunde suppeditent, ea omnia curant illi.
(247) At tu censor et acerbus expensor perinde quasi dominus ne alloquio quidem
 interdum dignaris illos; quod si tibi collubitum sit, ingentibus saxis in
 illos degrandinas, uel facultates eorum publicas facis.
(248) Ipse neque calumniatorem metuis neque latronem, ne tollat aurum uel aedium
 conscenso fastigio uel pariete perfosso, neque necesse habes rationibus occupari
  neque exactionibus, neque tibi cum sceleratis dispensatoribus conflictandum
 est, neque tantas in sollicitudines distraheris.
(249) Verum simulatque crepidam unam perfeceris mercedemque rettuleris septem
 obolos, sero surgis crepusculo, et si libuerit lauaris; tum empto saperda
 quopiam aut moenide pisciculo aut paucis ceparum capitulis, temet ipse oblectas
 canens plerumque optimaque cum paupertate philosophans, adeo ut eas ob res
 salubri sis ualentique corpore obduruerisque aduersus gelu: siquidem labores
 qui te exacuunt muniuntque certatorem haudquaquam contemnendum reddunt aduersum
 eas res quae compluribus inexpugnabiles esse uidentur.

[250] Atque hinc nullus ex morbis illis grauioribus impetit te.
(251) Quod si quando leuis ceperit febricula, paulo negocio eam medicatus protinus
 exilis inedia temet inde excutiens.
(252) Illa porro fugit ilico quippe metuens te, quem uideat etiam frigore ali
 saturumque fieri ac medicorum certis illis recursibus longum plorare renunciantem.
(253) At illi ex aduerso propter intemperantiam uitae, quid tandem mali non
 habent infoelices? – podagras, phtises, pulmonum exulcerationes, aquas intercutes.
(254) Nam haec omnia a sumptuosis illis conuiuiis nascuntur.
(255) Proinde quicunque ex his Icari in morem (ut fere faciunt) sese attollunt,
 propiusque se soli admouent, haud cogitantes quod alas habeant cera adglutinatas,
 ingentem nonnunquam strepitum mouent.
(256) Caeterum qui Daedali exemplo non admodum sublimia neque excelsa appetunt,
 uerum humilia terraeque uicina, adeo ut cera nonnunquam salis aspergine madesceret,
 ii tuto plerumque ac citra discrimen transuolarunt.
(257) (MICYLLVS) Moderatos istos et cordatos narras.
(258) (GALLVS) Verum aliorum, Micylle, naufragia foedissima conspicias, nempe
 ubi Croesus reuulsis alis risum exhiberet Persis, conscenso rogo, aut Dionysius
 quum abdicatus tyrannide Corinthiorum in urbe ludi litterarii magistrum ageret,
 post gestum tantum imperium, puellos compellens ut syllabas connecterent.
(259) (MICYLLVS) Dic mihi, Galle, tu quum rex esses (nam ais te regem quoque
 fuisse), cuiusmodi tandem id uitae genus experiebaris?
(260) Mirum tu tum foelix eras, quandoquidem id quod est bonorum omnium caput
 possidebas.
(261) (GALLVS) Ne mihi in memoriam regeras, O Micylle, usqueadeo supra modum
  infoelix tum eram.
(262) Nam quoad res externas, quemadmodum dixisti, plane fortunatus esse uidebar:
 at intus innumerabilibus curis distringebar.
(263) (MICYLLVS) Quibus tandem curis?
(264) Nam rem prorsus absurdam neque credibilem narras.
(265) (GALLVS) Equid emimperabam regioni neutiquam exiguae, Micylle, omniiugarum
 rerum feraci, tum incolarum frequentia neque non urbium pulchritudine cum
 primis admirandae, praeterea fluminibus nauigabilibus irriguae ac mari portuoso
 commodae.
(266) Ad haec exercitus ingens, equitatus spectatissimus atque excellens, satellitium
 haud exiguum, triremes, pecuniarum uis maior quam ut posset numerari, uasorum
 argenteorum plurima copia, reliquaque omnis illa principatus tragoedia strepitusque
 et apparatus supra quam credi queat extructus atque accumulatus.
(267) Itaque quum prodirem, plerique adorabant deum quenpiam intueri sese rati,
 aliique trudentes alios concurrebant quo me conspicerent; nonnulli conscensis
 tectis magni aestimabant, si plene contemplari licuisset quadrigam, stragulam,
 diadema, tum anteambulones, et eos qui a tergo comitabantur.
(268) Ego inter haec mihi conscius quantae me res discruciarent uersarent que,
 illos quidem propter inscitiam uenia dignos iudicabam: at mei ipsius miserescebat,
 qui praegrandibus illis Colossis uiderer persimilis quales uel Phidias uel
 Myron uel Praxiteles fabricatus est.
(269) Etenim illorum quisque quoad ea quae foris apparent Neptunus ipse est
 aut Iuppiter, mirifice decorus auro ebore  que compactus et aut fulmen aut fulgur
 aut tridentem fuscinam dextra sustinet.
(270) Caeterum si immisso capite quae sunt intus inspicias, uidebis uectes quosdam,
 paxillos et clauos introrsum prominentes, neque non uimina cuneosque et picem
 sublitam et aliam item id genus deformitatem intrinsecus inhabitantem.
(271) Omitto recensere muscarum mustelarumque uim quae nonnunquam in eis mansitant.
(272) Huiusmodi quaedam res nimirum regnum quoque uidetur.
(273) (MICYLLVS) Nondum explicuisti lutum et clauos et uectes quinam fuerint
 in imperio, neque foeditatem illam plurimam quaenam sit; nam istum ad modum
 uectari, tam multis imperare mortalibus, ac numinis instar adorari, hactenus
 quidem cum Colossi exemplo quadrat.
(274) Siquidem hoc quoque diuinum quiddam et admirandum; nunc autem quae sint
 intra Colossum exponito.
(275) (GALLVS) Quid primo loco tibi referam, Micylle, utrum metus, curas mordaces,
 suspiciones, odium, quo regem persequuntur ii qui cum illo uiuunt, insidias
 atque eas ob res somnum rarum et hunc ipsum pertenuem ac plena tumultus  
 insomnia, cogitationes perplexas, spes semper improbas, an ocii penuriam, et
 occupationes, iudicia, expeditiones, edicta, foedera, consultationes?
(276) Quibus rebus fit ut ne per somnium quidem aliqua re suaui frui liceat,
 uerum ut omnibus de rebus solus dispiciat necesse est, milleque negotia sustineat.
(277) Quippe nec Atriden Agamemnon dulcis habebat Somnus, multigenas uersantem
 pectore curas,  idque quum reliqui omnes Achiui sterterent.
(278) Adde quod Lydum illum discruciat filius mutus, Persam uero Clearchus
 ad Cyrum desciscens, atque alium quempiam Dion cum Syracusanis nonnullis ad
 aurem communicans.
(279) Rursum alium quendam urit Parmenion collaudatus; item Perdiccam Ptolemaeus,
 Ptolemaeum Seleucus.
(280) Quin illa quoque molestiam adferunt, amasius per uim non  sponte conuiuens,
 concubina alio gaudens; tum si qui defectionem parare dicantur, aut duo quattuorue
 satellites inter sese consusurrantes.
(281) Porro (quod est omnium grauissimum) amicissimi quique uel maxime sunt
 formidandi, semperque metuendum ne quid magni mali ab illis exoriatur.
(282) Nam alius a filio ueneno necatus est, alius item ab amasio.
(283) Alium simile quoddam fortassis mortis genus eripuit.
(284) (MICYLLVS) Apage sis: atrocia miraque sunt ista quae narras, O Galle.
(285) Mihi igitur multo sit tutius operae cerdonicae pronum incumbere, quam
 ex aurea bibere phiala comiter delatum haustum, caeterum cicuta aconitoque
 temperatum.
(286) Nam mihi quidem hoc unum est periculi, ut si paulum aberret smilion,
 deflectatque a recta incisione, summum secantis digitum exiguo sanguine tingit.
(287) At isti, quemadmodum narras, letifera agunt conuiuia atque id innumerabilibus
 in malis constituti.
(288) Deinde ubi conciderint, persimiles esse uidentur tragoediarum histrionibus.
(289) Nam multi, sicut uidere licet, quoad Cecropes sunt scilicet aut Sisyphi
 aut Telephi, diademata gestant argenteisque capulis gladios comamque uentilantem,
 et auro intertextam chlamydem: quod si quis (qualia nimirum permulta solent
 accidere) impulsos illos media in scaena praecipites det, risum profecto moueant
 spectatoribus, uidelicet persona una cum ipso diademate contrita, uero autem
 actoris capite luxato cruribusque maximaque ex parte renudatis, ut iam interioris
 amictus quam miseri sint panni fiat perspicuum, ac cothurnorum quos pedibus
 induxerunt appareat deformitas haudquaquam ad pedis modum respondentium.
(290) Vide ut me iam similitudines conferre docueris, optime Galle.
(291) Caeterum tyrannis talis quaedam res tibi uisa est esse; uerum ubi equus
 esses aut canis aut piscis aut rana, quomodo eam uitae rationem ferebas?
(292) (GALLVS) Istum quem nunc suscitas sermonem et longior sit neque huius temporis.
(293) Illud autem unum in genere dixerim: nullam ex omnibus uitam mihi non  
 uisam tranquilliorem uita humana, naturalibus duntaxat cupiditatibus et usibus
 circumscriptam.
(294) Siquidem publicanum equum aut sycophantam ranam aut sophistam graculum
 aut popinatorem culicem aut cinaedum gallum atque id genus alia quae uos studio
 comminiscimini, haudquaquam inter illos uidebis.
(295) (MICYLLVS) Quae dicis, o Galle, fortassis uera sunt: uerum non me pudebit
 apud te fateri quod mihi accidit.
(296) Haud unquam quiui dediscere cupiditatem illam a puero mihi insitam, uidelicet
 ut diues euadam.
(297) Quin nunc quoque somnium illud ob oculos uersatur aurum ostentans; potissimum
 autem scelestus ille Simon excruciat, qui quidem tantas inter opes delicietur.
(298) (GALLVS) At ego te isto leuabo morbo, Micylle, tametsi nox etiamdum est.
(299) Surge modo ac sequere me.

[300] Siquidem ad ipsum te Simonem adducam, atque in aliorum diuitum aedes,
 quo nimirum uideas, quomodo res habeant apud illos.
(301) (MICYLLVS) Isthuc quo pacto clausis foribus?
(302) Num me parietes transfodere compelles?
(303) (GALLVS) Nequaquam; uerum Mercurius, cui sum sacer, hoc optanti mihi largitus
  est, ut si quis longissimam caudae plumam, quae ob mollitiem inflectitur - - -.
(304) (MICYLLVS) Atqui duos habes eiusmodi.
(305) (GALLVS) At dextram ex his auulsam cuicunque ego gestandam dedero, is quoad
 uoluero fores omneis poterit aperire cunctaque uidere ipse inuisibilis.
(306) (MICYLLVS) Equidem ignorabam, O Galle, te praestigiarum quoque peritum esse.
(307) Porro si mihi isthuc semel praestiteris, uidebis ilico Simonis uniuersas
 opes huc deportatas, nam eas huc rediens transferam.
(308) At ille rursum circumrodet ebibet  que putria coria quibus consueuit soleas
 compingere.
(309) (GALLVS) Atqui nefas sit isthuc facere.
(310) Siquidem Mercurius illud mihi mandauit, ut siquis pennam tenens istiusmodi
 quippiam patrarit, uociferans furem proderem.
(311) (MICYLLVS) Rem neutiquam uerisimilem narras, nempe Mercurium, quum ipse
 sit fur, non sinere alios ut idem faciant.
(312) Sed tamen abeamus.
(313) Nam aurum auferam, si modo possim.
(314) (GALLVS) Pennam prius reuellito.
(315) Quid hoc rei?
(316) Ambas reuulsisti.
(317) (MICYLLVS) Tutius hoc quidem, O Galle; tum tibi minus foedum sit futurum,
 ne altera caudae parte mutilatus claudices.
(318) (GALLVS) Age sane, sed utrum Simonem prius adimus an alium quempiam diuitum?
(319) (MICYLLVS) Haud alio, imo ad Simonem, qui uidelicet pro dissyllabo tetrasyllabus
 esse affectet, posteaquam diues euasit.
(320) Sed iam ad fores accessimus.
(321) Quid igitur deinceps facio?
(322) (GALLVS) Pennam serae admoue.
(323) (MICYLLVS) Ecce autem, dii boni, ostium perinde atque claui resiliit.
(324) (GALLVS) Perge porro praecedens.
(325) Vides illum uigilantem ac supputantem?
(326) (MICYLLVS) Video, per Iouem et quidem ad obscuram siticulosamque lucernulam.
(327) Praeterea pallet haud scio unde, Galle, totusque exaruit atque extenuatus
 est, mirum ni curis.
(328) Neque enim auditum est illum alioqui male habere.
(329) (GALLVS) Ausculta quid dicat, siquidem intelliges quibus de causis ad eum
 modum sit affectus.
(330) (SIMON) Nimirum septuaginta illa talenta tuto admodum sub lectica defossa
 sunt, neque quisquam alius omnino uidit.
(331) At uero sedecim illa Sosylus equiso uidit me sub praesepi occultantem.
(332) Itaque de curando stabulo non est admodum sollicitus, quanquam nec alias
 admodum laboris appetens; uerisimile est autem illum multo etiam his plura sustulisse.
(333) Nam unde alioqui Tibius heri tam ingens salsamentum illi obsonio proposuisset?
(334) Tum autem aiunt illum monile emisse uxori drachmis quinque.
(335) Hei misero mihi!
(336) Hi omnia mea dissipabunt bona.
(337) Quid quod ne pocula quidem sat in tuto mihi recondita sunt, quum sint multa.
(338) Vereor enim ne quis ea suffosso pariete tollat.
(339) Complures mihi inuident atque insidias parant, praeter caeteros autem
 Micyllus iste uicinus.
(340) (MICYLLVS) Ita, per Iouem.
(341) Nam tibi sum similis ac patellas sub ala gesto.
(342) (GALLVS) Tace, Micylle, ne protinus ipso in furto nos prodas.
(343) (SIMON) Optimum igitur fuerit, ut ipse insomnis seruem.
(344) Omnem obibo domum in orbem obambulans.
(345) Quis iste?
(346) Video te, per Iouem.
(347) O parietum perfossor, posteaquam es columna, bene res se habet.
(348) Pernumerabo denuo refossum argentum, ne quid forte dudum me fugerit.
(349) En rursum obstrepuit mihi nescio quis.

[350] Nimirum obsideor atque insidiis appetor ab omnibus.
(351) Vbi mihi gladius?
(352) Si quenquam deprehendero, rursum aurum defodiamus.
(353) (GALLVS) Sic tibi habent, O Micylle, res Simonis.
(354) Sed abeamus ad alium quempiam, donec noctis adhuc aliquantulum superest.
(355) (MICYLLVS) O miser, cuiusmodi uiuit uitam?
(356) Hostibus eueniat ad hunc modum diuitem esse.
(357) Itaque pugno illi in maxillam illiso uolo discedere.
(358) (SIMON) Quis me pulsauit?
(359) Latrocinio despolior miser.
(360) (MICYLLVS) Plora ac uigila aurique similis corpore reddaris, quandoquidem
 illi affixus deditusque es.
(361) Nos autem, si uidetur, Gniphonem foeneratorem uisamus.
(362) Nam nec is procul hinc habitat; ipsae nobis suapte sponte fores patuerunt.
(363) (GALLVS) Vides hunc quoque curis inuigilantem et usurarum rationes iterantem
 digitis contortis?
(364) Cui propemodum relictis his omnibus sit in silpham aut culicem aut muscam
 abeundum.
(365) (MICYLLVS) Equidem uideo miserum ac uecordem hominem ne nunc quidem multo
 meliorem uiuere uitam quam silphae aut culicis.
(366) Adeo totus et hic a curis et rationibus est extenuatus.
(367) Nunc ad alium eamus.
(368) (GALLVS) Ad tuum, si uidetur, Eucratem.
(369) En tibi fores per se patuere.
(370) Quin introimus ?
(371) (MICYLLVS) Paulo ante haec omnia mea erant.
(372) (GALLVS) At etiam nunc tu diuitias somnias?
(373) Vides igitur Eucratem ipsum quidem a famulo uirum natu grandem - - -.
(374) (MICYLLVS) Video profecto quiddam haudquaquam uirile.
(375) Porro altera ex parte ipsam item uxorem a coquo constuprari.
(376) (GALLVS) Quid ergo?
(377) Num optaris et horum haeres existere, Micylle, cunctaque possidere quae
 sunt Eucratis?
(378) (MICYLLVS) Haudquaquam, Galle.
(379) Imo fame citius interierim quam id genus quippiam patrarem.
(380) Valeat aurum et conuiuia.
(381) Duo oboli mihi potiores diuitiae sunt, quam si a domesticis mihi domus perfodiatur.
(382) (GALLVS) Sed iam nunc, quandoquidem dies ferme diluxit, domum ad nos redeamus.
(383) Reliqua rursus alias uidebis, Micylle.