[1,0] I. Cassandra, siue Parrhesia.

[1,1] Narrant Cassandram ab Apolline adamatam fuisse, 
atque uariis artificiis eius desideria elusisse, spes nihilominus 
fouisse quousque donum diuinationis ab eo extorsisset, 
tum uero, nactam quod ab initio dissimulatione 
sua quaesiuisset, preces eius aperte reiecisse; illum, quum 
quod temere largitus erat nullo modo reuocare posset
et tamen uindicta arderet, nec foeminae callidae ludibrio 
esse uellet, muneri suo poenam addidisse, ut illa quidem 
uera semper praediceret, sed nemo ei crederet : itaque 
uaticiniis eius ueritas adfuit, fides defuit; quod illa perpetuo 
experta est, etiam in excidio patriae suae, de qua 
saepius monuerat, nemine auscultante aut credente.

[1,2] Fabula de intempestiua et inutili libertate consiliorum 
et monitorum conficta uidetur. Qui enim ingenio sunt 
peruicaci et aspero, nec se Apollini , id est, deo harmoniae, 
subrnittere uolunt, ut rerum modos et mensuras, 
sermonumque ueluti tonos acutos et graues, aurium 
etiam magis peritarum et magis uulgarium differentias, 
tempora denique tum loquendi, tum silendi, ediscant et 
obseruent; licet siut prudentes et liberi, et consilia afferant 
sana et bona ; nunquam tamen fere suasu et impetu 
suo proficiunt, neque ad res tractandas efficaces sunt, 
sed potius exitium eis apud quos se ingerunt, maturant, et 
tum demum post calamitatem et euentum ut uates et in 
longum prospicientes celebrantur. Atque huius rei exemplum 
eminet in M. Catone Uticensi. Ille enim interitum
patriae, et tyrannidem primo ex conspiratione, deinde ex 
contentione Caesaris cum Pompeio sequutam, diu ante, 
tanquam e specula praeuidit, et tanquam ex oraculo praedixit; 
sed nil profecit interim, uerum obfuit potius, et 
mala patriae accelerauit. Id quod prudenter aduertit, et 
eleganter describit M. Cicero, quum ad amicum ita scribat : 
« Cato optime sentit, sed nocet interdum reipublicae ; 
loquitur enim tanquam in republica Platonis, 
non tanquam in faece Romuli. »