Phalarismus - Dialogus. lnterlocutores : Charon, Mercurius, Tyrannus et Phalaris. (Charon) Quid corporis hûc Mercuri? quam nobis vitam advehis ? (Mercurius) Tyrannus est, o Charon ! (Charon) Quid vivus huc? (Mercurius) Permissu Jovis, post Herculem, Thesea, Pirithoum et alios, hoc illi licet. Ac per specum Patritii ingressus, magistrum Phalaridem conveniet. (Charon) Quomodo magistrum, qui tot saeculis antecessit? (Mercurius) Alia ratione. Jam pridem egressus hinc Phalaris, quaedam hunc in somnis monuit ad obtinendam Tyrannidem necessaria. (Charon) Quid hune potissimum ? (Mercurius) Cura est Phalaridi, ut et Germania Tyrannos habeat, quos non ita prius. (Charon) Germanus est iste? Monstrum omnium saeculorum memoriâ dignum. In Germania Tyrannus? Et quod subit, is forte est, de quo miserrime conquerentem nuper quandam umbram transvexi, Francum equitem aiebat fuisse sese, et in huius aula versatum, annos aliquot, deinde ab eo nihil tale meritum crudelissime interfectum. Longa fuit historia ; ipse factum dolui. Venit paulo post juvenis pater, venerandus senex, qui cum in hac cymba innocentis filii casum deploraret, nobisque totam rem, ut gestam dicebat, ordine recenseret, omnium in se aures, atque oculos convertit. Omnes perculsos reddidit. Denique omnium commiserationem meruit. Nihil ea Tragoedia lugubrius visum est. Me quidem vehementer movit. (Mercurius) Recte, Charon ! is est. (Charon) Ubi Germaniae regnat ? (Mercurius) În Suevis. (Charon) Magnanima per Plutonem ! gente, et pro libertate sua mire pugnaci. Quo magis admiror, quomodo hunc ferat. (Mercurius) Ut nunc sunt tempora. Nam et suum isthunc fatum manet. Scd inscendamus, tu scapham admove Charon ; inscende tu ! (Charon) Ut gravis est, proinde hunc remum accipe Tyranne ! (Tyrannus) Mortuis ista tuis. Nam mihi nondum praecipies tu aliquid. Atque audin' ? Ad nautica Suevorum principem ? (Charon) Te talem ajo , quem ego paulo post videbo, multo his indigniora, et servilis magis ferre, Tyrannus cum sis. (Tyrannus) Minime Tyrannus, sed in regnum natus , et legitime imperans. (Mercurius) Sic est hoc quidem, Charon ut dicit. Sed disce o Germane ! non eos tantum vocari Tyrannos, qui in libera aliquando civitate regnum invaserunt, verum eos quoque, qui relictis justitia, liberalitate, fortitudine, pietate, temperantia, mansuetudine, et elementia, regiis scilicet virtutibus haec usurpaverunt, crudelitatem, avaritiam, ignaviam, feritatem, mollitiem, libidinem, ac immanitatem, et his similia vitia. (Tyrannus) Tibi et Deo, et duci aliquid in me liberius fortasse licet. Hunc vero nautam quis ferat obstrepentem principibus? (Mercurius) Reverentius Tyranne, quia et Deus est iste, et suum hic habet imperium. (Charon) Age, age ad remum, et scapham promove! Quae mora? Vin' ab ista deturbari cymba? (Tyrannus) Nunquam in Germania faceres ista ; atque utinam. (Charon) Quin tu minari desinis, aut hunc ego capiti tuo contum impingam. (Mercurius) Supplica Den, nequc enim tantum est Jovis imperium, ut injuriam Diis ipsis facial. Tu vero Charon veniam illi da. Nam utcunque autor serte fuit, quo multi tibi oboli solverentur, et in hoc Plutonis aerarium auxit, ut qui multos interfecit. (Charon) Si me oraverit sceleratus. (Tyrannus) Propitius mihi sis deus Charon, et ecce ad remum. (Charon) Sentinam mihi exhauries quoque non multo post, et vilissima quaeque ministeria libens obibis, ac ab ista ferocitate multum alienus eris. Vos umbrae transite, cum huc inclinet cymba. Descenditc. Tu tyranne aliquid plus solve, sexcentis umbris gravior. (Mercurius) Faciet. Nam et prodigus est iste. (Charon) Ahi in malam crucem. Porro Virgilio vate opus est Mercuri , qui continuo in coelos exclamet suum illud: "Dii talem terris avertite pestem ! Phalaridem magistrum aequabit iste, aut superabit etiam. Et scire abs te laboro, quemadmodum Iovi in mentem venerit, permittere hunc ad talem ire magistrum , et haece discere. (Mercurius) Ut habeant scilicet homines, quo erudiantur. Nam iste quidem sic facit, verum non nihil etiam patietur, sua indignum perversitate. Mihi enim praeterea mandavit Jupiter, Caesari Maximiliano ut dicam, rerum curam agat, et hoc crebro illi inculcem, g-on g-chreh g-pannychion. (Charon) Metuo ut inutiliter. tamen! (Mercurius) Nequaquam inutiliter. Nam et bonus est Maximilianus, et hunc pro commissis vehementer odit, jamque ad supplicium rapturus videtur. Sed ducam, deinde illud obibo ministerium. Per has tenebras imus Tyranne, deinde mons est, et post eum vallis, qua ad quandam itur planitiem , tum iterum mons est, et abrupta quaedam saxis prominentibus, unde ad quoddam descenditur cavum , ubi Iongo recessu, una omnes habitant Tyranni. Confecimus hoc jam iter. Et ecce illum tibi consessum Age rem tuam, ipse ad alia mittor. (Tyrannus) Nec me reduces? (Mercurius) Ad tempus adero. (Tyrannus) Salve magister Phalaris ! (Phalaris) Et tu salve discipule Sueve, iterumque salve! Quam te laetus video. Adesdum delitiae meae , huc ades dilectum caput. (Tyrrann. Sedulo ut monuisti, quaedam executus sum. (Plialarius) Quem in modum? Age ! (Tyrannus) Nobilem juvenem, meum comitem, cum ejus uxorem puellam venustam deperirem, obtruncavi. Neque id tantum, sed quemadmodum ex tuo instituto esse sum arbitratus, cum ad solitum prius obsequium vocassem. Atque ita per speciem benignitatis adortus, amicum et qui mihi fidelissimus semper fuisset, et de me pulchre meritum, optimaeque apud omnes spei, per omnia egregium, cujus paulo ante pater, maxima in me, et necessaria beneficia contulerat. Et si ea huc fama pervenit, Phalari magister ! ejus fuit filius, cujus ope, et succursu, rebellantibus jam pridem popularibus, in regno conservatus sum. (Phalaris) Tale quiddam ego quidem nec feci unquam, nec meditatus sum. Semper enim eos occidebam, qui aut delati apud me essent ut insidiatores, aut quos aliqua mea suspicio reos fecisset. Atque in hoc tibi concesserim, novitio Tyranno vetulus. Tu vero plurimum commendandus, qui ea jam admisisti, quibus omnes paene tyrannos post tergum relinquis. Sed age, post haec initia qui progressus? Quem finem res habuit? (Tyrannus) Cum quid animi haberem, callide dissimularem, nec jam ante ulla nobis offensa intercessisset, et nihil de me ille mali suspicaretur, ac ipse per omnia amicum smularem, et idcirco blande conferrem, ad officium vocavi, ac sequi me extra urbem aliquantum itineris, dum quiddam colloquerer, jussi, et inermem jussi, cum me ipse clam armis communiissem. Ubi in quoddam ventum est nemus, incautum oppressi, inermem occidi, immaniter, crudeliter. Nam et praeter alia vulnera quinquies transegi gladium, et exanime corpus raptavi. Demum quod turpissimum apud Germanos supplicii genus censetur, suspendio innocentis vitam notavi. (Phalaris) Recte haec. Fuerunt illi autem, qui interfectum lugerent, parentes? (Tyrannus) Fuit pater. Et hoc putabam felicitati deesse meae, quod non esset et mater, que pariter lugeret. Illius vero patris immensus fuit luctus, trium praeterea fratrum, et unius sororis , spe se orbatos sua querentium. (Phalaris) Quid tum? (Tyrannus) Ad patriam sepulturam poscentibus corpus negavi. (Phalaris) Neque id ab re. (Tyrannus) Quemdam deinde boni nominis Equitem, hujus misertum, ac innocentis convictoris mortem deplorare ausum interemi. (Phalaris) Legitimum Tyranni opus, misericordiam punire. Verum nulla super his ultio insecuta est? (Tyrannus) Imminebat quidem, sed ego consilio propuli. Quippe maximi cum adversum me conscripti exercitus essent, jamque in prospectum accessisset bellum, ad pacis conditiones descendi iniquas etiam. (Phalaris) Quid fecisti autem? (Tyrannus) Omnino nihil. Facturum autem promisi, et in rei fidem literas consignavi, fidejussores interposui. Nunc distracto hoste, cum nihil eorum, de quibus conventum est, observem, ut fidem quisque clamat, medium digitum ostendo. (Phalaris) Generose, nam et perfidum esse oportet Tyrannum. (Tyrannus) Nunc istud prospicio, ut amicissimum quemque familiae illius conprehensum pessime conficiam. (Phalaris) Omnia Tyrannice, et quae fecisti, et quae proponis. Qua haec autem arte paras? (Tyrannus) Dicam, ubi prius de uxore exposuero mea. (Phalaris) Expone. (Tyrannus) Vehementer oderam, nec ob quam causam, ipsi mihi exploratum est, venustissima cum sit, et omnibus referta gratiis, optimis ad hoc moribus, et summo nata genere, ut plus ornamenti in meam domum nunquam pervenerit, quam ex hoc conjugio. Oderam tamen. (Phalaris) Familiare hoc Tirannis, multa cupere, multa timere, multa odisse, nec in his rationem habere ullam ullius. (Tyrannus) Itaque jugulare statueram hanc, quamprimum quoddam mihi peractum esset negotium. (Phalaris) Non jugulasti autem, vel quo minus hoc faceres, quid obstitit? (Tyrannus) Dum istud curo infaustum negotium, illa interim aufugit. (Phalaris) Et potuit? (Tyrannus) AIieno scilicet adminiculo. Cui quidem ego,. (Phalaris) Jam quo profugit? (Tyrannus) Ad fratres, qui in Bavaris regnant. (Phalaris) Tua igitur inexpleta cupiditas est, et quod proverbio fertur : Hians lupus discedis ? (Tyrannus) Ut narras. Sed nunc bellum paro, quod illis quamprimum inferam, per speciem honestatis, uxorem ut repetens, magno autem scelere. (Phalaris) Quonam? (Tyrannus) Multos conscripsi Equites, et in his Francos, magnifica omnes liberalitate invitans, iisque duces ac centuriones praepono, pessimum quemque, et ob id carum mihi. (Phalaris) Fidis autem Equitibus Francis, ob illum jugulatum infensis tibi? (Tyrannus) Quibusdam fido. Nimirum inhonestam qui semel tueri causam coeperunt, haud facile deserent, ut pote sceleris sibi conscii, et commune idcirco jam nunc odium meriti. (Phalaris) Arcto satis vinculo obstrictos habes. Omnino autem miror, tuarum nunc esse partium, qui te tanto nuper opere, ut ais , oppugnare aggressi sunt , quique in ultionem tui facinoris sic aliquando exarserunt, ut prece ab eis, ac pretio pacem redimere oportuerit. (Tyrannus) Omnia nunc venalia habet Germania. Confide. (Phalaris) Te igitur divitem esse oportuit, qui saepe tale aliquid emeres. Verum ulterius quid inest sceleris ? (Tyrannus) Hostem in hoste ulciscar, hos discriminibus objiciens. Nam qui mecum boni sunt, eos domesticis servo suppliciis. ==> (Phalaris) Optima per Tyrannidem consilio. Tyr un n. Tunt victoria si evenerit, mult--m sauguinis fundam. Primum illam pessiu-e tractabo, deinde occidam. De- unau quos potero, et hostium, et amicorum, et ex istis qui urihi auxilio fuerunt, varus torinentorum generibus exercebo. In maries titra discrimen grassabor. Ad te ver() ideirco descendi, ut in tarda copia quid fieri suadeas, discam. Mire oblectabo me enim, si tu recto pr.i uinnueris. (Phalaris) Nihil adhue a Phalaride degeneras. Proinde eorum qrr se nos i , nihil te celabo. Et audistin' de xneo mets tanin ? Tyrpnn. Cui includebas *) puniendos, ignern substruens, dura ilium eliceres, gratum auribus tais non bonis mutiitum ? (Phalaris) Ilium ipsum tibi effinge, et euudem in modum ubi opus erit , utare Tyranrr. Istar. (Phalaris) Mire vellem literas scire te, ut e a que de Tiberio C.vsare seribuntur, et que Caligula, Nero, ac Ilomi- tiauus experti srmtt, coridisceres. Verum per iuterpre- tem nosees. Admodum scita surit. Dcinde Cartha;;i- nerisis itlius dolii instar fabrica. Sic illi M. Regulum Rotnauuu- volutarunt. Tyranrr. Imitabiie hoc. (Phalaris). Quibusdam etiam "`) palpebras preescindes, ipsos adversutn in solem statues. Tyrann. Nec ipsum hoc inseitum. l' hala r. Cartha ;iueuse inventant idem. Institues et nenni equnut, itttus cavrun unique refertum prima, ubi tutus percanduerit, i:nituin (') a geu,piant facies, catit- gala in ipsius tergum, qui per duloremn resilierit. T yrunn. Apte adntoebun eutn illo bore hune equum. Jha1ar. Seilieet. Quosdam item, Ornais ac 111eld-OtentIS abstracta cote*., vestiri ac amhulare facies. 'l'yraitn. Factum curabo. l'halar. Alii sic excoriati sale iusperguutur, aut ciuere mace- ratrtur. Tyr an n. U T) rancis ! Delitias tormentorum narras. l'hulur. Aut accto perfnudurrtur. 7' yrann. Jucuude. F ha ta r. Aut artica confricantur. r an n. Suaviter. l hala,. ;itultos pedibus ac maoibus posteluant tnutilaveris, rivere cosies. Quibusdamt oculus crues. Aliis aures Pha1ar.. Quibusdam etiam palpebras priescindes, ipsos adversutn in solem statues. Tyran n. Nec ipsuttt I-oc inscitun-. J hala r. (:artltaguleuse intentutu idem. Institues et aneun egmut, i--hts caviun ) eumque refertum prima, ubi tutus percanduerit, i ;nihun (?) a dnohiamt facies, coin- gala in ittsius tergucn, qui per dolorem resilierit. Tyran Ji. Apte admochmt corn illo boue hune ecpmm. l'halar. Seilicet. Quosdam item, plantis ac meototenus abstracta ciste, vestiri, ac ambulare facies. Tyran rrr Factum curallo. l'hala r. Alü sic excoriati sale iusperguutur, aut cancre maee- ratttur. Tyran n. 0 'l', ranuis I Tlelitias tormenturum narras. Phalar_ ,Aut aceto perfuncluutur. 7' yrann. Jtu'umde. Ph u far. ‘ut nrtica conf'ricantur. 7'yraun. Suaviter. lisalar. Multu, hedtbns ac.. mantibits postgttaut nttttilaveris, civere eu: e.s. Ouibmsitamt oculus crues. Alïis acres reseeabis, alirluando aut masos. ti°eI deutes forcipe excerpi, put lingaain exciudi curabis. Ty r a n n. Jans (f Eedatn istius molli exereui. A' ituut prieterea insi=gne, id cornu cervinuin est, cluorundaw buccis iuu$si. (Phalaris) Macre anirno Suev'e I Sic T rancis colitttr. liber) et interfectos libcros epulandos appouere pareutibus. Tyran n. l isi omnis occasio defuerit, patratum habebis. Ph alti r. Arque illud tibi invenerunt, c{nos vides, Greens iste Atreus, et Medus Ast}ages. Tyrann. Gratiam habeo. (Phalaris) Jaut "dia, nervos extrahere, uug1tes adurere, serra sel liguea medium dissec.tre, put aversis egnis clistrahere, sel quo geuere usus est Alexander Severus Iutperator, futtao uccare, credo nota tibi saut. Aut cluod apud t'ttitïmos tipi I oheiu, s inseuhout est, bontbarda impaui, ac ita gtubi s'ice projici. Tyrans. A ccepi. (Phalaris) Meditahar ipse ali9uando, vivorum cuira ennfringere. et clan medulla est, lialniduru plunbuut infuudere, aui candensferrum insercre. r yrann. Jan lape ipse experiar. halar. Sed ea oinnia vincit judicio men, cluod nescio quo.. modo fteri pussit, ut tua ignnies, rluaudo quidem bac state in Sarntatis usurpatutnn est. T yrann. Nempe, ut inter acervoa prunarum nudns rtatuatur, et ab una parte dolium frigida aura plenum? Pha!ur. floc inquarn ut itic sit' piuitus, (luantn plus tnr- reattr, tant() a' itlius frir4idarn sibi aslaer;;at , quanto pins iesper„at, 'auto diutiurt supplicia ((tiret. Ipse (titillent varia in Agrit4eetiuos meus triant meditatus, quod cent titre conferri possit, non inveni. yr(rrrtu EX(itisitnm omnioo est, ni) idrple ineminero. Et habeas, quem sic pprrire couveniat. Tu perge, siquid mouere pr.eterea cis. 1J,nTar. tmprinris naos esse Deus putains. ac» summum bouum T)rauuidem statues, et ") crudelitatem cales. Tr, ra.eiii. 1leapte natura, ut uragi tro non indigeam. Ph«lar. Quanta rppisrlue metior, ac quanta magis ittttaceus,, tarit() itdcstinrenr hala., et etipiditts puni. 7 yraiin, Sie Vitae) institui. Ph alur. "0* 1;t Ihee quittera ad caricitiandrtnt tibi apud tons rneiutu fere pertinent. Jaru et beneticiis abua.eins lrahc rc ariquas necesse est, qui causam apud vulgum 1;.m bequeuter agaut, et crudetitatis L'imam elevruit, ru eus tu, (poil ;Mis rapueris, largissiute proftuittas. Gant accusatores nuira, quoruut studio accultos eti."ut semantes, et utriusctijus(ta' de te opiuïouent pernosce. ac faon.( truc itrtereris, et omnium (lisccs studia. Ceteruut (lidquid facies, facies auteur inique et seelcste ut plurima, ita omnia moderare, ut licet turpissimis ac scelestissimis fac:tis, houesti speciezu quand= induras. Sie etitn fret, ut quamquant non credatur, reste abs te (nutum, tameu inique factum dubitetur. Sape etiam bene facies aliquid, liberaliter, juste, strenue, ac pie. Quod nescis quant sit observatu digttum. Afin unum tuum benefaettm, cognituu, ac teslattun plurimorutu seelerum pessintorum fama m ehtet, ln somma, onutem eo mentis aciem dirige , ut scias, qui timendi, quorum tibi amicitia captanda sit, lino iusidiantiunt laqueos deelines. Quod siqua tibi adsersa fortuna ruinam mi- nitabitur, atque i lud tu in tempore sideris, truie ad illant confuge, jam s.epe ccrptam in Gennaoia tua, nutz- quazm ad progressutn deductam conjuratiouem, ut con- cihata tibi intima per universam natinttetn plebe , et ad pr.edam vocato dcsperatissinzo quogrte iu optiznatum ) ae tocupletum possessioues irritai ni. 7'yrurt/:. Decretun hoc imper erat , sed tardius, quam ut esset prosegetendi familias. lta Merder enim irruperat Flan- connu cquitatüs " ), ut mihi tempos itou esset, illunt in sexillo versicolorem cakeunt culgo o,teudeudi; queut (ptittetn aligtcwtlo, si opus fuerit, enture cogito. Phalar•. Letiora ominari debemus ; si quid 'amen hujusmodi ceciderit, habes explicandi cnusilituu. Nunc aident ut ces habent, in belli stuuptus pectutia si defuerit? 7'yrana. Quid me facere voles? (Phalaris) Quid alimd(man , quant ut sacra ie;as,templa spolies, optimales ' ) depceulcris ? Tyrann. Sed qua id honestntis specie? (Phalaris) Nempe, ut interposito jurejurando omnia in niellas restituturum te pollicearis. T y rann. Came. (Phalaris) Qunit ad. Insus et joeos pertinet, si cujus posthac amabis uxorem, nec per eum it(ius tibi copia erit, ipsum quidem oceides, Nerum occulte , et ita , ut abs te occisum plane non eonstet. Tyrann. Veneno vis ? (Phalaris) Aut simili modo. Nam Franeum satis commode won traclasti. Tyrann. Equidem delitiatits t'am, et voluptati hoe mea dedi, non prudenter, ut Nideo. Proinde consultum te prius reporta. (Phalaris) Sed jam iode consilio 'acre, ae 4) omnia cantissime patra, neu quid eorum, que tradidi, Celle rerum capita habeS, MltiqUani eoutemneuda eoiisiha. t) tribus pr.esidiis si se linnasset Syraeusanus iste, non l')ranno literator Lieus esset. Pneterea quid moneam, non Nideo, nisi quod tua refert, ut discordiis Geliuzuiiam impleas, caedibus et "'") compilatione Sue- vos taos diNes.es, bonis omnibus insidieris, nutupetin placatus, nuuquam (ptietus, ipsi Cesari, ubiubi potes, molestus sis. Tyrann. Jam hot studeo, et tibi sedulo magistro gratus auditor, malta libenter dcbeo, qui me sic instituas. Plzular. Agnosco. Tu vero, quando ita fert tempus, abi bonis avibus. Sed =) prius otnnes hos saluts. Flic est, quem dixi, Medus Astvages, bic Persarum Cambuses, imita Gra,ci Atreus, et Pisistratus, Thraces Tereus, et Diomedes. Inde Rusiridem vides impie olim ilium, et populares meos Agathoelcn, tic :.') Dionysium, Romanos Caligulam, Domitianum, et qui circa illos suret. Ecce et Ascalonitam istum, cujus exemplo infantes etiam perimes , — Principes videlicet Tyrannortun. Nam (mutes recensere immeusum est. 7'yrunn. Salvete una uranes , optime de rebus bumanis menti Tyrannz. Et tu salve, ae nostris vcstigiis, quod cmpisti, insiste ! 7' grau st. Dabo operam. Tu Magister vale ! Phular. Vale discipule ! Verum lieus tu! Tyran ns Qnid me vis Pli al u r. Quamprimum ad Superos redieris, illud cornu cet-- vin= tuo n-a;zistro equitutn. Tyran n. Cujus ego ab illo Franco filiam? Phalur. Ei laquant, qui ut video suum tibi sanguineni pro- stituit, in sinistram maxillam ut inuras memento. T. yrann. Quia titi videtur. (Phalaris) Quia fille nteretur, ut meus u1iun l'criltus, sceleris préeiuiiuu. Atque alittd. K'iu' tuatu videre 'minium? Tyrann. Percupide. Plialar. Quod mirantur ouutes, soins esse studet, et iu delitiis istatn habet simiam , aliquando vero et inter muid Plutonis pecora delitiatur. Saluta ! Atque eccum Mercurium, ut te reducat. Vive ac Vale Tyrannice!