[1,92]  Post aliquot leuia certamina Annebaldi iussu tribus diuersis locis, ut hostium uires distraherentur, in terram descenderunt P. Strossius, Thessius cum Polinio et Tristano Moninio, ac postremi Marsacus et Pirrobonus triremium duces. cum ne sic quidem lacessiti hostes allici possent ad proelium, deliberatum fuit, an tutum esset eos intra canalem, qui insulam et Portesmuthiam interiacet, aggredi. inde alacritas nostrorum Annebaldum urgebat, hinc rei nauticae peritorum rationes remorabantur, sine manifesto periculo id fieri non posse contendentium, quippe uento et fluxu maris aduerfis. subsidiarium fuit de munienda insula consilium, aedificatis tribus castellis; tot enim necessaria erant. id cum nec tam exiguo tempore confici posse animaduerteret Annebaldus, decursa ora maritima a promontorio S. Helenae Doueram usque ad Portum prope Bononiam se recepit. cum recedentem classem hostes insequi uelle uiderentur; obuersis proris Annebaldus rursus in apertum mare regressus ad proelium se comparat. sed hostibus cursum flectentibus, classe incolumi Franciscopolim, unde soluerat, nulla alia re gesta reuersus est. 

[1,93] Iam tempus appetebat, quo castellum ad Bononiam a rege imperatum exstructum esse debebat. sed Biesius non monito rege consilium mutauerat, et loco inferiore serius opus inceperat, quam ut toto VItili, sicuti promiserat, confectum esse posset. itaque de obsidendo Guinae oppido consilium omissum est, et omnes copiae ad limitem Belgicum traductae, ut aduenientem conductitium Germanorum exercitum fatigare, et si quid in itinere aggrederetur, prohibere possent. interea crebra inter nostros et Bononiae praesidiarios cottidie certamina conserebantur; in queis Fr. Lotaringus Aumalius Claudius Guisiani F. grauiter uulneratus est, accepto infra oculum dextrum hastae in maxilla ictu, fractaque hasta cum cuspis cum sesquipedali trunco in uulnere remansisset, non tamen tanta succussatione ex equo praecipitari potuit; tandem in hospitium relatus truncum educi constantissime tulit, nulla, quae doloris acutissimi sensum proderet, uoce emissa, et praeter chirurgorum spem ex tanto uulnere conualuit. hic ingentis animi uir, qui tot laudis bellicae monumenta postea reliquit, fato Galliae ad exitum uergentis reseruatus uidetur, ut ipse uirtute propria fretus, populos legitimorum principum dominationem exosos sibi conciliaret, et filiorum auspiciis ad arma nunquam nisi sero errore cognito ponenda uiam sterneret. 

[1,94] Inde Biesius in terram Osiam cum exercitu proficiscitur, ut omnia uicina uastationib. infestaret, ne alendo Germanico militi, qui propediem expectabatur, usui esse possent. in ea expeditione IIM Anglorum a Carolo Cossaeo Brissaco caesa. rex ad Firmum monasterium prope Abbatis-uillam subsederat, ubi ex morbo pestilenti Carolum Aurelianensem Caesaris seu Ferdinandi generum destinatum frustra tentatis remediis amisit. quae mors ultra naturalem sensum eo grauior patri fuit, quod amisso filio, quem unice diligebat, una spem recuperandi Mediolani, cuius caussa tot bella hactenus gessisset, dissoluta adfinitate amiserat. Itaque missis Fr. Oliuario Cancellario et Claudio Annebaldo maris praefecto Brugas et inde Antuerpiam legatis, ut Caesaris uoluntatem periclitarentur, cum res in longum extraheretur, hoc breue et suspicionis plenum responsum uix tandem extorsit, curaturum Caesarem ut amicitiam cum Francisco pacificatione ultima contractam conseruaret, nec nisi bello prius lacessitus ab ea recederet. hanc mortem Caesar merito inter prospera duxit, quod damnosae transactionis, qua ad Mediolani restitutionem obligabatur, uinculo solutus esset, temerariae pollicitationis fidem luente fortuna. 

[1,95] Itaque toto animo in bellum Germanicum intentus expediendae rei pecuniariae negotio, quod reliquum erat anni, impendit. Rex uicissim, qui tanti apparatus procellam in se redundaturam prouideret, gubernatoribus mandata dat, ut loca in limitib. bello opportuna muniant, et praesidiis firment: Burgum inprimis in Sebusianis, Mauberti-fontem ad Mosam, Meseriam, Musonium, ac loco Stenaei, quod Lotaringo restitutum fuisse diximus, Villam-francam prope Samorellum itidem ad Mosam situm uicum summa diligentia adhibita muniendum curauit, reuocatoque ex Italia Anghiano Ioannem Caraciolum Melfitanum, quem nuper E. T. creauerat, ut Subalpinae prouinciae praeesset, misit, et ipsum Anghianum in locum Caracioli Septimaniae gubernatorem constituit, iam de castellis ad Bononiam muniendis tantum sollicitus; postquam de Germanico Angli exercitu ob non soluta stipendia prope Leodicum dissipato certior factus est. 

[1,96] Heic ut anni, sic et libri finis erit, quo breuiter superiorum temporum historiam, quantum ad rem faciebat, complexi sumus, caetera deinceps accuratius et plenius enarraturi, citra fucum, et quod iam professi ab initio sumus, procul ab amore et odio. quod ut nobis concedat omnium gratiarum largitor Deus, eum toto pectore per generis humani propitiatorem, qui cum Spiritu consolationis per seculorum aeternitatem regnat, IESVM CHRISTVM, etiam atque etiam oramus.